#اختصاصی
به قلم: اولگا سولوویوا؛ نیزاویسیمایا گازتا روسیه
مقامات چینی از پیشنهاد اتحادیه اروپا برای اعمال تعرفههای افزایشیافته بر خودروهای برقی چینی که بروکسل میتواند از اوایل جولای اعمال کند، انتقاد کردهاند. پیش از این، عوارضی علیه خودروهای برقی چینی توسط ایالات متحده وضع شده بود که تقریباً هرگز این نوع کالا را وارد نمی کرد. پکن تهدید میکند که در صورت اعمال تعرفههای اروپایی، اقدامات تلافی جویانهای را انجام خواهد داد. انتظار میرود که محصولات کشاورزی اروپایی، خودروهای شرکتهای بزرگ غربی و همچنین صنعت هوانوردی اتحادیه اروپا مورد حمله قرار گیرند.
وزارت بازرگانی جمهوری خلق چین اتحادیه اروپا را تهدید کرد که اگر اتحادیه اروپا عوارضی برای خودروهای برقی ساخت چین وضع کند، اقدامات تلافی جویانهای انجام خواهد داد. چین اقدامات بعدی طرف اروپایی را از نزدیک زیر نظر خواهد گرفت و با قاطعیت تمام اقدامات لازم را انجام خواهد داد.
این وزارتخانه در بیانیهای گفت: ما از حقوق و منافع مشروع شرکتهای ملی حمایت خواهیم کرد. پکن اصرار دارد که بروکسل «اشتباهات را تصحیح کند» و «اقدامات مؤثری را در راستای اجماع مهمی که اخیراً در نشست سه جانبه رهبران چین، فرانسه و اتحادیه اروپا حاصل شد» اتخاذ کند. به گفته وزارت بازرگانی، کمیسیون اروپا “پرچم توسعه سبز را در یک دست و باتوم حمایتی را در دست دیگر نگه میدارد و مسائل تجاری و اقتصادی را سیاسی میکند و از آنها به عنوان سلاح استفاده میکند.” پکن همچنین معتقد است که این موضع اتحادیه اروپا همکاری چین و اروپا در مبارزه با تغییرات آب و هوایی را تضعیف میکند.
لین جیان، سخنگوی وزارت امور خارجه چین گفت: «تحقیق در مورد یارانهها یک مورد معمول از حمایتگرایی است». به عقیده وی، تعرفهها نه تنها به همکاری تجاری و اقتصادی بین چین و اتحادیه اروپا، بلکه به ثبات زنجیره تولید و عرضه جهانی خودرو نیز آسیب میرساند. کمیسیون اروپا (EC) قبلاً گفته بود که بر اساس تحقیقاتی که از پاییز گذشته انجام شده است، به این نتیجه رسیده است که خودروهای الکتریکی چین به دلیل “یارانههای ناعادلانه” از مزایای قابل توجهی در بازار برخوردار هستند. بروکسل معتقد است که این موضوع تولیدکنندگان اروپایی را با “آسیب اقتصادی” تهدید میکند.
مارگاریتیس شیناس، معاون رئیس کمیسیون اروپا گفت: در ارتباط با تخلفات شناسایی شده، اتحادیه اروپا ممکن است از ۴ جولای تعرفه واردات خودروهای الکتریکی چینی را اعمال کند. وی گفت: ما نتایج تحقیقات خود را به مقامات چینی ارائه کردهایم و اگر نتوانیم این مشکل را حل کنیم، تعرفه واردات را پیشبینی کردهایم. خاطرنشان میشود که پکن ۴ هفته فرصت دارد تا هرگونه شواهد ارائه شده توسط اتحادیه اروپا برای توجیه هزینههای واردات خودروهای الکتریکی را به چالش بکشد.
تعرفه خودروهای برقی چینی بسته به سازنده خاص از ۱۷ تا ۳۸ درصد متغیر است. بر اساس این طرح، اتحادیه اروپا پنج سطح تعرفه اعمال خواهد کرد. سازندگان خودروهای برقی که با بازرسان بروکسل همکاری کردند، نسبت به کسانی که از کمک به تحقیقات اتحادیه اروپا خودداری کردند، تعرفه کمتری دریافت خواهند کرد. در نتیجه، BYD و Geely به ترتیب با افزایش ۱۷٫۴ و ۲۰ درصدی سقوط کردند. و شرکت دولتی SAIC تعرفه ۳۸٫۱% نسبت به ۱۰% موجود دریافت خواهد کرد.
یادآوری میکنیم که اروپاییها از پاییز گذشته تحقیقاتی را علیه خودروهای برقی چینی انجام دادهاند. مقامات اروپایی از سهم فزاینده خودروهای برقی چینی در بازار اتحادیه اروپا و قیمتهای غیررقابتی، طبق برآورد آنها، برای خودروها شرمنده شدند. قیمت خودروهای برقی چینی به طور متوسط ۲۰ درصد کمتر از مدلهای تولید شده در اتحادیه اروپا بوده و خواهد بود، که اروپاییها آن را نتیجه یارانه دادن ناعادلانه به صنعت خودروی چینی توسط مقامات چینی میدانند. در عین حال، سهم خودروهای برقی چینی در بازار اروپا همچنان در حال افزایش است. اتحادیه اروپا برای حمل و نقل و محیط زیست قبلاً خاطرنشان کرده بود که تقریباً ۲۰ درصد از وسایل نقلیه الکتریکی با باتری فروخته شده در منطقه در سال گذشته در چین ساخته شده است. بر اساس نتایج سال جاری، ممکن است سهم آنها به ۲۵ درصد افزایش یابد.
چین بزرگترین شریک تجاری اتحادیه اروپا است. به گفته تحلیلگران گروه رودیوم، در سال ۲۰۲۳، چین ۱۰ میلیارد یورو خودروهای الکتریکی به اتحادیه اروپا صادر کرد. به گفته گاردین بریتانیا، افزایش تعرفهها سالانه ۲ میلیارد یورو اضافی برای خریداران احتمالی هزینه خواهد داشت. اما این تعرفههای جدید یک جنگ تجاری بالقوه با چین را تهدید میکند. برای تولیدکنندگان اروپایی، اقدامات تلافی جویانه پکن دردناک خواهد بود. ارزش تمام خودروهای صادر شده از اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۳ حدود ۲۰۰ میلیارد یورو بوده است که چین را با سهم ۱۰ درصدی پس از آمریکا و انگلیس سومین بازار بزرگ کشور کرده است. احتمالاً به همین دلیل است که آلمان و خودروسازان آلمانی بارها تاکید کرده اند که با اقدامات بروکسل مخالف هستند. اولاف شولز، صدراعظم آلمان گفت: “ما بازارهای خود را به روی شرکتهای خارجی نمی بندیم، زیرا ما این را برای شرکتهای خود نیز نمی خواهیم.”
بروکسل این احتمال را رد نمیکند که چین بر روی تعدادی دیگر از کالاهای صادراتی – از کنیاک فرانسوی گرفته تا محصولات لبنی، عوارض متقابل اعمال کند. به گزارش روزنامه دولتی چینی گلوبال تایمز، مقامات این کشور در حال بررسی امکان تحقیقات ضد دامپینگ در مورد واردات گوشت خوک و لبنیات از اتحادیه اروپا هستند که در سال ۲۰۲۳ حدود ۵ میلیارد یورو، یعنی یک چهارم تمام صادرات محصولات کشاورزی اتحادیه اروپا به چین را شامل میشود. چین همچنین ممکن است تعرفههای موقت بر خودروهای وارداتی با موتورهای احتراق داخلی با حجم بیش از ۲٫۵ لیتر افزایش دهد. در چنین سناریویی، خودروهای کنسرتهای آلمانی مانند فولکس واگن، بی ام و و مرسدس که بیش از ۲۰ درصد از کل سود خود را در بازار چین به دست میآورند، ممکن است مورد حمله قرار گیرند. پکن ممکن است بخش هوانوردی اتحادیه اروپا را نیز هدف قرار دهد. مبنای صادرات اتحادیه اروپا به چین در پایان سال ۲۰۲۳، عرضه خودرو به حجم ۲۰ میلیارد یورو بوده است. اتحادیه اروپا همان مقدار دارو، تجهیزات پزشکی و مواد دارویی را به چین صادر کرد. تامین تجهیزات و قطعات مختلف هوانوردی به چین ۷ میلیارد یورو برآورد شده است.
با این حال، بسیاری از کارشناسان معتقدند که تولید کنندگان چینی میتوانند به راحتی خود را با وظایف بالا وفق دهند. و این افزایش عوارض ممکن است بر حجم صادرات خودروهای الکتریکی چین به اتحادیه اروپا تأثیری نداشته باشد. به هر حال، نسخهای وجود دارد که شرکتهای چینی حاضر خواهند بود برای به دست آوردن سهمی در بازار اروپا با ضرر کار کنند.
دیمیتری بارانوف، کارشناس برجسته مدیریت Finam میگوید، یک درگیری تجاری میتواند به همه شرکتکنندگان آسیب برساند. «شاید برای دستیابی به نوعی آتش بس، هر طرف باید امتیازاتی بدهد. به عنوان مثال، چین باید عرضه خودروهای الکتریکی به اروپا را کاهش دهد و اروپا باید عرضه آن دسته از کالاهایی را که در مقادیر قابل توجهی در آنجا تولید میشود به چین محدود کند. در عین حال، کاهش عمده یا توقف کامل تجارت بین چین و اتحادیه اروپا بعید است. بارانوف معتقد است که مذاکرات بین طرفین ممکن است طولانی و دشوار باشد، اما این منطقیترین راه برای جلوگیری از درگیری تجاری تمام عیار بین آنها است.
پلخانوا اکاترینا نوویکووا دانشیار دانشگاه اقتصادی روسیه معتقد است بازار خودروهای الکتریکی چین بسیار بزرگ است. از نظر فناوری، خودروهای الکتریکی چینی رقابتیترین خودروها در بازار جهانی هستند. اما در عین حال آنها بسیار ارزانتر از همتایان اروپایی خود هستند. اروپاییها میدانند که صنعت خودروسازی آنها در آینده نزدیک قادر به رقابت با چینیها نخواهد بود. به احتمال زیاد، طرفین درگیری احتمالی سعی خواهند کرد به توافق برسند: وظایف تعیین میشود، اما یا نرخ کاهش مییابد، یا اجرایی شدن آنها به تأخیر میافتد.”
ولادیمیر چرنوف، تحلیلگر Freedom Finance Global اشاره میکند که افزایش تعرفه واردات خودروهای چینی توسط اتحادیه اروپا پس از آنکه ماه گذشته ایالات متحده آنها را با افزایش ۴ برابری به ۱۰۰٪ افزایش داد قابل انتظار بود. به نظر وی، چشم انداز توسعه درگیری تجاری بین اتحادیه اروپا و چین بسیار زیاد است. چینیها برای مدت طولانی و اغلب هشدار میدهند که به چنین اقداماتی پاسخ خواهند داد، اما این به ندرت محقق میشود. و اگر چنین شود، زمان بسیار زیادی طول میکشد.» این تحلیلگر میگوید. او بر این باور است که اگر اتحادیه اروپا تعرفه خودروهای برقی چینی را افزایش دهد، چین ابتدا در مورد اقدامات تلافی جویانه هشداری طولانی خواهد داد که قبلاً شروع به انجام آن کرده است. و در نهایت، تعرفه برخی از کالاهای وارداتی از اتحادیه اروپا را نیز افزایش میدهد، اما بسیار دیرتر، و بعید است که متناسب باشد.