خبرهای خرید جنگندههای سوخو-۳۵ روسیه از سوی ایران از عمیقتر شدن روابط تهران و مسکو خبر میدهد. این تحول از آنجایی مهم تلقی می شود که در سالهای اخیر تحت فشار ایالات متحده آمریکا و تهدید به اعمال تحریمهای اقتصادی قراردادهای مشابهی برای خرید این نوع جنگندهها از سوی الجزایر، مصر و اندونزی لغو شده است.
اما ایران احتمالا به مقصد جدیدی برای جنگندههای روسی در محیط ژئوپلیتیک جدید ایجاد شده به علت جنگ اوکراین تبدیل میشود و این امر تاکیدی است بر روابط نظامی رو به رشد بین دو کشور. امیر سرتیپ حمید واحدی، فرمانده نیروی هوایی ارتش ایران برای اولین بار در سپتامبر گذشته رسما این خبر را اعلام کرد.
در حالی که منابع رسمی روسی این خبر را نه اعلام و نه تکذیب کردند، شهریار حیدری، عضو کمیته امنیت ملی و سیاسی خارجی پارلمان ایران در تاریخ پانزدهم ژانویه تاکید کرد که جنگندههای سوخو-۳۵ در ابتدای سال ۱۴۰۲ شمسی به دست ایران خواهند رسید.
حمیدرضا عزیزی، کارشناس امور ایران در موسسه آلمانی امور بین المللی و امنیتی باور دارد که روسیه ۲۴ جنگنده سوخو-۳۵ به ایران تحویل خواهد داد؛ اما این رقم احتمالا بیشتر نخواهد بود.
چه بسا فوریترین علت خرید جنگندههای سوخو-۳۵ از سوی ایران نیاز به روزرسانی جنگندهها توسط نیروی هوایی ایران است.
به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک روسیه علی رغم اینکه هزینه نگهداری و به کارگیری این جنگندهها برای ایران بالاست؛ اما میتوان این هزینهها را کاهش داد، اگر به توافقی در خصوص تولید مشترک موتور سوخو-۳۵ در تهران دست یافت.
اما درخصوص تاثیرات این امر باید گفت که سوخو-۳۵ توانمندی نیروی هوایی ایران را تقویت میکند.
همچنین خرید جنگندههای سوخو-۳۵ توسط ایران بر توازن نیروی هوایی منطقهای در برابر کشورهای حاشیه خلیج فارس تاثیر خواهد گذاشت و این کشورها احتمالا به سمت خرید تسلیحات بیشتر غربی به ویژه جنگندههای آمریکایی اف-۳۵ حرکت خواهند کرد.
در مقابل مسکو با نزدیک شدن به پایان سال نخست جنگ خود در اوکراین درصدد دستیابی به سیستم موشکهای ایرانی است. به گونهای که تلاش میکند راه حلهایی را برای کمبود موشکی خود از طریق اتکا بر موشکهای فاتح ۱۱۰ و ذوالفقار ایرانی پیدا کند. علل اصلی که روسیه را به سمت اتکا بر این موشکها سوق میدهد در دسترس بودن و هزینه پایین آنها در مقایسه با موشکهای کروز روسیه از نوع کالیبر و نیز قدرت پایداری آنهاست. ایران قبلا سامانه موشکهای بالستیک خود را در نبردهای مختلف آزموده و فایدهمندی آنها به اثبات رسیده است. علی رغم اینکه برخی موشکهای ایران بسیار برد کوتاهی دارند (۳۰۰ الی ۷۰۰ کیلومتر) در مقایسه با برخی تسلیحاتی که به مسکو ارسال کرده مانند پهپاد شاهد ۱۳۶ با این حال با توجه به سرعت و ظرفیت بالای حمل آنها امروزه چالش بزرگی برای سامانه پدافند هوایی اوکراین به شمار میروند.
دادههای اطلاعاتی به این مسئله اشاره دارد که بسته کمکهای نظامی که تهران به مسکو در حال حاضر ارسال کرده شامل این موشکها نمیشود؛ اما پیش نویس توافقنامههایی ویژه برای عملیات انتقال این موشکها عملا وجود دارد.