مرضیه رودگرصفاری کارشناسی ارشد مطالعات منطقه قفقاز و آسیای مرکزی
سفر او در حالی رخ داد که منطقه شاهد افزایش دوباره تنش ها بعد از توافق ۲۰۲۰ است، البته ظاهرا سفر او از قبل برنامه ریزی شده بود. حوزه انتخابی ایالت کالیفرنیا که پلوسی نماینده ی آن است میزبان ارمنیان بسیاری است که لابی قدرتمندی در ایالات متحده دارند. مشخصا مهمترین هدف سفر پلوسی به منطقه نشان دادن حمایت واشنگتن از ایروان در درگیری های اخیر است.
رئیس مجلس نمایندگان آمریکا از بنای یادبود نسل کشی ارامنه در ایروان در حالی که اشک میریخت بازدید کرد. دو سفر دراماتیک سیاسی پلوسی در حالی صورت گرفت که زمزمههایی از بازنشستگی وی مطرح است و بسیاری معتقدند سفر پلوسی به تایوان بیشتر به یک میراث گذاری سیاسی از وی شبیه بود تا یک سیاست خارجی رسمی از سوی کاخ سفید. بنابراین میتوان چنین نتیجهای را از دیدار وی با پاشینیان نیز داشت.
مسئله مطرح بعدی در مورد سیاست خارجی ارمنستان است. بنظر میرسد حتی با وجود لابی قوی ارامنه در روسیه، فرانسه و ایالات متحده، معادلات منطقه به ضرر ارمنستان در جریان است. یکی از دلایلی که برای این امر مطرح میشود عمق کم روابط ارمنستان با کشورهای متعددی است که متحد ایروان محسوب میشوند. به عبارت دیگر متحدین ارمنستان با این که دارای کمیت مناسبی است اما کیفیت بالایی ندارد.
از طرفی آذربایجان این را یک سفر نمایشی میداند که به منظور جلب حمایت ارامنه در آستانه انتخابات میان دورهای انجام گرفته است. اتحادیه اروپا رابطه اقتصادی قوی با آذربایجان دارد، و اخیرا نیز قرارداد گازی مهمی را با آذربایجان به منظور دو برابر کردن ظرفیت صادرات به اتحادیه اروپا امضا کرده است بنابراین بعید است که براحتی زیر پای آذربایجان را خالی کند.
در این بین جمهوری اسلامی هیچگاه تا این حد درگیر تنش در مرز های شمالی خود نبود. مشخصا تهران نیز مخالف سفر این مقام آمریکایی به منطقه است چراکه منافع خود را با افزایش نفوذ واشنگتن در منطقه در خطر میبیند.
از سوی دیگر بنظر میرسد این سفر به مذاق مسکو در حالیکه در جبهه اوکراین به طور غیر مستقیم در حال مقابله با امریکاست خوش نیاید, و حتی این امر محتمل است که با حمایت مستقیم ایالات متحده از ارمنستان, موضع آذربایجان در منطقه قوی تر شود. بنابراین باید دید آیا در آینده این سفر آن طور پلوسی برنامه ریخته به نفع ارمنستان تمام میشود و یا فقط بهانه ای به دست روسیه برای فشار بیشتر بر ارمنستان میدهد.
- انتشار این متن الزاما به معنای تأیید تمامی محتوا از سوی موسسه مطالعات ایران و اوراسیا «ایراس» نیست.