بسته خبری ایراس از حوزه اوراسیا (جمعه ۲۷ خرداد ۱۴۰۱) بسته خبری ایراس از حوزه اوراسیا (چهارشنبه ۲۵ خرداد ۱۴۰۱) ❗️بسته خبری ایراس از حوزه اوراسیا (چهارشنبه ۱۸ خرداد ۱۴۰۱) پیامدهای تحریمها علیه روسیه واقعیتهای توافق هستهای اوکراین قزاقستان به راهگذر ترانس-افغان میپیوندد استراتژی روسیه در اوکراین در سال ۲۰۲۴ آیا طالبان از موضع خود در خصوص زنان کوتاه خواهد آمد؟ ساختار امنیتی اوراسیا: از ایده تا عمل چالشهای حقوقی تحریمهای اتحادیه اروپا علیه روسیه اهمیت راهبردی اتصال ریلی افغانستان به ترکیه
قزاقستان و ازبکستان نه تنها پس از روی کار آمدن جنبش طالبان همکاری با افغانستان را قطع نکردند، بلکه برعکس، تماسها را تشدید کردند.
تظاهرات مسالمت آمیز و حتی به دور از رسانه مردم قزاقستان در دوم ژانویه، با تغییر هویتی نسبتا شدید، در ۵ ژانویه تبدیل به یکی از بزرگترین و خشن ترین رویدادهای آسیای مرکزی شد، به گونهای که شهرهای اصلی این کشور صحنه رویارویی مسلحانه شده و بنابر آمارهای غیر رسمی، بیش از صدها نفر کشته شده و بنابر آمار رسمی دولت قزاقستان نزدیک به ۴۰۰۰ نفر دستگیر شده اند.
ناآراميهاي روزهاي اخير در قزاقستان نمونه مشابه ديگري از ناآراميها در برخي كشورهاي خاورميانه عربي و برخي جمهوريهاي سابق شوروي است كه ساختار قدرت كم و بيش مشابهي در آنها برقرار است.
اعتراضات خشونتبار روزهای اخیر در قزاقستان رسانههای جهان را غافلگیر کرده است و طبق معمول با جبههگیریهای متفاوت و گاهی متضاد از سوی کشورهای منطقه و قدرت های بین المللی هم مواجه شده است. اما پیش از بررسی دلایل بروز یکباره این اعتراضات، در این گزارش به بررسی روند و تسلسل حوادث میپردازیم.
با حضور مهدی سنایی، سفیر سابق ایران در فدراسیون روسیه و رئیس موسسه ایراس
قزاقستان به عنوان بزرگترین کشور آسیای مرکزی و نهمین کشور پهناور جهان پس از استقلال از اتحاد جماهیر شوروی با تهدیدهای عمدهای روبرو بوده است. بیش از ۸۰ درصد عناصر خاکی جهان به میزان اقتصادی در این کشور وجود دارند و این کشور دارای ذخایر معدنی بسیار غنی می باشد. در طی سالهای اخیر این کشور با تهدید ارضی از سوی چین و روسیه روبرو بوده است،امری که مقامات دفاعی و کشوری قزاقستان را در تنگنای استراتژیک قرار داده است.
کارشناس حوزه بینالملل انرژی گفت: از دهه 1980 میلادی قزاقستان بعنوان یک کشورصادرکننده نفت و گاز و اورانیوم خام و غنیسازی شده قابل اعتماد به روسیه، چین و اروپا شناخته شد. درنتیجه بدلیل ذخائر غنی نفت، گاز، ذغال سنگ و اورانیوم بعنوان تامینکننده امنیت انرژی مورد نیاز کشورهای مختلف در شرق و غرب شناخته شد.
روز سه شنبه چهاردهم دی ماه گروهی از مردم معترض به افزایش قیمت گاز مایع در شهر آق تپه یا آنچه در قزاقستان آک توبه (Aktobe) خوانده می شود، به خیابان ها ریختند .
بیثباتی ناشی از طغیان تودههای مردمی در بسیاری از کشورهای بسته همچون جمهوریهای آسیای مرکزی یک بحران بالقوه محسوب میشود. اقتدارگرایی شدید در کنار سرکوب دائمی جریانهای سیاسی و اجتماعی غیرهمسو، پتانسیل عظیمی از جوشش اجتماعی را در این کشورها به بار میآورد. از این منظر، ظهور چنین بیثباتیهایی در آسیای مرکزی اگرچه بهندرت مشاهده میشود، اما همیشه مورد انتظار است. بااینحال پرسش اصلی زمانی رخ میدهد که دولتهای اقتدارگرا در اوج قدرت و سلطه خود قرار داشته و محرکههای ایجاد چنین امواجی از بیثباتی از خارج و مبتنی بر منافع خارجی باشد. در خصوص قزاقستان در حال حاضر بهسختی میتوان وجود دستهای خارجی در تحولات را اثبات کرد و رفتار بازیگران خارجی، بهویژه کشورهای غربی نیز نمیتواند مؤید این امر باشد. با اینحال در ادبیات مقامات قزاق گزارههایی برای طرح این مساله وجود دارد. در کنار این موضوع، تحرکات سیاسی و امنیتی داخلی نیز محرکهای محتمل در این ناآرامیها محسوب میشود.