۱ – مقام منیع مقدس دارالشورای کبرا، شیدالله ارکانهم؛
تصدقت شویم. ما بیچارگان از آباء و اجداد، درسرحد پیله سوار(شهری در شمال اردبیل) ساکن هستیم. مدت دو سال است مامورین شوروی تمامی اراضی زراعتگاه این بیچارگان را توقیف کرده نمی گذارند زراعت نماییم. و پارسال هر چه زراعت کرده بودیم، تمامی محصولات در صحرا مانده نگذاشتند حمل نماییم، تلف گردید و جهت این به گرسنگی مبتلا بوده ایم و زیاد از این قوه نداریم در تحت فشار تعدی مامورین شوروی زندگانی نماییم و در این مدت تلگرافه و مکتوبه عرایض خودمان را به مقام عالی رسانیده تاکنون جواب صادر نشده. استدعای عاجزانه داریم علاج فرمایید.
۲- نامه به وزارت جنگ در باب تجاوز مامورین سرحدی شوروی به حدود اترک و اراضی ایران
به وزارت جنگ،ارکان حرب کل قشون،رکن دویم / ۱۹آذر۱۳۰۶
مقام منیع ریاست محترم وزرای عظام(رضاخان)؛
معطوف به مرقومه نمره ۳۸۱۸ و تعقیب معروضات نمره ۶۲۱۱ و نمره ۶۰۳۸ و نمره ۲۳۴۲ در موضوع تجاوز مامورین سرحدی شوروی به حدود اترک و تصرفات مالکانه آنها در شانزده فرسخ مربع اراضی مسلمه دولت علیه، به استحضار خاطر مبارک می رساند تصرفات مزبور علاوه بر این که یک تجاوز صریح غاصبانه را نسبت به حدود مسلمه دولت علیه تشکیل می دهد، اسباب تولید یک رشته عملیات شرارت آمیز از طرف سارقین و اشرار ترکمن گردیده، زیرا اراضی فوق الذکر به یک پناهگاهی برای اشرار و سارقین شده است که اغلب اوقات انتظامات آن حدود و آسایش رعایای صلح طلب را مختل وسپس براثر تعقیب مامورین نظامی به همان اراضی پناهنده می شوند. مستدعی است در موضوع اراضی مزبور دستوراتی که مستلزم حفظ حقوق و حدود مسلمه دولت علیه و موجب آسایش و رفاهیت صلح طلب از تجاوزات اشرار متکی به اراضی مزبور بوده باشد صادر فرموده و این وزارتخانه رااز نتیجه اوامر و دستورات صادره مستحضر فرمایند.
۳ – ممانعت کمسیر ایرانی از تجاوز شوروی به سرحددات شمال شرقی ایران
تلگراف، از مشهد به تهران، نمره ۷۴۵، ۲۵ دی ۱۳۰۶
وزارت جلیله داخله
تعقیب نمره ۱۰۹، مطابق را پرت در سرخس و سرحد یازتپه، روسها هزار متر در خاک ایران تجاوز کرده و می خواستند ایجاد جاده نمایند. از طرف کمیسر ایران جدا ممانعت کرده بودند. کمیسر روس اظهار داشته: «سرحد قدیم روی همین جاده است که می خواهیم احداث نماییم.» از طرف ایالت و قشون به حکومت و ساخلو سرخس دستور داده شد نقطه وقوع را دقیقا اطلاع بدهد. مجددأ خبر می رسد روسها عملیات خود را ترک و اظهار داشته اند: «عملیات آنها بر روی نگهبان قدیم است که در سنه ۱۸۸۱ تعیین سرحد شده، برای حل قضیه به عشق آباد مراجعه کرده اند. بنده به قشون نوشتم به ساخلو امر بدهند داخل در تعیین حدود سرحد و حتی مذاکره آن هم نشود. به حکومت سرخس هم همین طور دستور داده ام در دفتر ایالت و قشون و کارگزاری مطابق نقشه ۱۸۸۱ یافت نمی شود. تنها نقشه ای که در دست است و در کارگزاری بوده، نقشه ای است که در کنوانسیون ۲۷ مه ۱۸۹۳ با نمایندگی محمد صادق خان و میرزا محمد علی خان سرتیپ تهیه شده. همین نقشه اخیر اگر مستند باشد، خط سرحد خیلی بالاتر از یازتپه واقع و اقدام روسها احداث جاده جدید. بعضی اراضی ایران از این طرف خط سرحد واقع ایران است. روسها توجه می دهند وزارت امور خارجه نقشه قطعی سرحد و خط سرحد را معرفی نمایند. در حفظ سرحد اقدام شود علایم سرحدی هم خراب شده، وقتی سرحد مطابق نقشه مستند شناخته شد تجدید ایجاد علایم سابقه سهل، قشون هم تعلیمات خواسته اند. البته مراقبت خواهد شد تجاوز نشود. عقاید خود را هم با پست عرضه می دارم.
✍️ منبع:اسناد روابط ایران و شوروی،محمودطاهر احمدی
💠 تهیه شده در تحریریه ایراس