#اختصاصی
در روزهای پس از کشتار دسته جمعی در سالن کنسرت کروکوس در نزدیکی مسکو، مهاجران بی گناه تاجیک در سراسر روسیه مورد تهدید، آزار کلامی و آزار و اذیت مجریان قانون قرار گرفتهاند.
وحشت نه فقط در میان تاجیکها، بلکه در میان سایر مهاجران آسیای مرکزی نیز به دلیل پیامدهای بالقوه تبعیض تشدید شده در نتیجه خشم ناشی از حملهای که بیش از ۱۴۰ کشته برجای گذاشت، در حال افزایش است.
عطاالله، یک تاجیک ۳۵ ساله ساکن مسکو، به اوراسیا نت گفت که صاحبخانه او بلافاصله پس از حمله کروکوس که به گفته بازرسان توسط باندی از مردان مسلح تاجیک انجام شده بود، بدون هیچ توضیحی او را از خانه بیرون کرد. یافتن آپارتمان در پایتخت روسیه برای افراد غیر اروپایی همیشه دشوار بوده است – اکنون ممکن است تقریباً کاملاً غیرممکن شود.
در طول سال گذشته، وضعیت در روسیه دشوار بوده است. آنها [پلیس] با شما طوری رفتار میکنند که انگار یک جنایتکار هستید. اکنون راه رفتن در خیابان غیرممکن است، همه مراقب شما هستند و از شما دوری میکنند. عطاالله به اوراسیانت گفت: آنها به سادگی میتوانند شما را بیرون کنند، مثل اینکه شما یک سگ هستید.
او گفت که اکنون تصمیم گرفته به تاجیکستان بازگردد، عمدتاً به این دلیل که نمیخواهد فرزندان خردسالش مورد آزار و اذیت قرار گیرند.
با این حال تعداد کمی در انتظار بازگشت به خانه هستند. تاجیکستان ضعیفترین اقتصاد را در کشورهای اتحاد جماهیر شوروی سابق دارد. بیکاری زیاد است. حوالههای ارسالی به خانه توسط کارگران مهاجر حدود چهار پنجم اقتصاد را تشکیل میدهد. فساد کوچک و فقر اغلب راه اندازی یک کسب و کار را به یک تلاش بی ثمر تبدیل میکند. هر کسی که صریحاً از نحوه اداره امور شکایت کند، ممکن است توسط مجری قانون زندانی شود یا برای بازجوییهای خصمانه فراخوانده شود.
طبق آمار رسمی از سال ۲۰۲۳، حدود ۱٫۳ میلیون تاجیک در روسیه زندگی میکنند. با اینحال، این ممکن است کمتر از آمار واقعی باشد، زیرا تعداد ناشناختهای از کارگران مهاجر در دادههای رسمی دیده نمیشوند. تاجیکها برای ورود به روسیه نیازی به ویزا ندارند. به همین دلیل معمولاً کارگران مهاجر برای کارهای فصلی وارد کشور میشوند. همچنین پیچیدگی دیگر دادهها این واقعیت است که تعداد فزایندهای از تاجیکها تابعیت روسیه را دریافت کردهاند.
افرادی که داوطلبانه در شبکههای همبستگی مهاجران در روسیه فعالیت میکنند، از آخر هفته از هموطنان خود خواستهاند تا از ترک خانه خود مگر در موارد ضروری اجتناب کنند. سفارت تاجیکستان در مسکو نیز از شهروندان تاجیکستان خواسته است که از بازدید از مکانهای شلوغ خودداری کنند.
رسانههای روسی از اتخاذ تدابیر امنیتی تشدید شده به ویژه علیه خارجیها خبر دادهاند. بازا، یک کانال خبری تلگرامی، به نقل از منابع خود اعلام کرد که به گشتهای پلیس و افسران تحقیقات جنایی دستور داده شده تا بررسیهای تصادفی افراد غیرروس را افزایش دهند. جوخههای پلیس برای بازرسی خوابگاهها و سایر مکانهایی که ممکن است خارجیها در آنجا تجمع کنند، اعزام شدهاند.
حملات تهاجمی توسط مقامات مهاجرت از قبل عادی بود. رسانههای روسی اغلب گزارشهایی مبنی بر حمله پلیس به آپارتمانها، محلهای کار و غذاخوریهایی که کارگران خارجی استفاده میکنند، منتشر میکنند. هر از چند گاهی، فیلمهایی در فضای مجازی پخش میشود که نشان میدهد مهاجران بازداشت شده در معرض رفتارهای تحقیرآمیز و خشونت آمیز قرار میگیرند.
مقاماتی مانند الکساندر باستریکین، رئیس کمیته تحقیقات، با مرتبط کردن افزایش موارد قتل و تجاوز به اتباع خارجی، احساسات ضد مهاجری را تقویت کردهاند. او در کنفرانسی در ماه مه گفت «اکثریت افراد مهاجر در جامعه روسیه ادغام نمیشوند. آنها زبان و فرهنگ روسی را مطالعه نمیکنند، آنها سعی میکنند خود را منزوی کنند و به سنتهای خود پایبند باشند».
فراخوانهای تازهای برای اخراج دسته جمعی مهاجران – و حتی کشتن آنها در موارد شدیدتر – در آخر هفته در رسانههای اجتماعی پخش شد. افرادی که با اپلیکیشنهای تاکسی سفارش میدهند، قبل از اینکه بخواهند سفارش بگیرند، سوال میکنند که آیا راننده تاجیک است یا خیر. رانندگانی که از برنامههای تاکسی در شهرهای بزرگ روسیه استفاده میکنند، عمدتاً اتباع خارجی هستند که اغلب از کشورهای آسیای مرکزی هستند.
نکروز، یک تاجیک ۲۳ ساله که به صورت پاره وقت برای تاکسی یاندکس در سن پترزبورگ کار میکند، گفت که دهها مشتری بالقوه از او در مورد اینکه اهل کجاست پرسیدهاند. او گفت که وقتی متوجه میشوند او تاجیک است، سفارش را لغو میکنند. نکروز به اوراسیانت گفت که «تعدادی از افراد کل یک قوم را شرمنده کردهاند. وقتی در شهر قدم میزنید، هیچ احساس ایمنی وجود ندارد. در گروههای بسته در شبکههای اجتماعی، نظراتی درباره افرادی میبینید که میخواهند گروه تشکیل دهند و انتقام بگیرند.»
این فضای تاریک باعث ترس برخی از آنها شده است. دلارآم، یکی دیگر از اهالی تاجیکستان که در روسیه زندگی میکند، میگوید که مدام به اطراف خود نگاه میکند.
او به اوراسیانت گفت: «من آخر هفته بیرون نمیروم و دوشنبه سر کار نخواهم رفت. «اگر به دست [بیگانههراسیهای] تلخ بیفتم، هیچ راهی وجود ندارد که بدانم میتوانم زنده فرار کنم یا حقوقم از طریق قانون حفظ شود.»
چهار مرد مظنون به انجام قتلهای دسته جمعی در سالن شهر کروکوس در ۲۴ مارس به دادگاه مسکو منتقل شدند که نشانههایی از ضرب و شتم و شکنجه گسترده را در خود داشتند. مقامات روسیه در حالی که تحقیقات خود را در مورد قتل عام دنبال میکنند، هیچ تظاهر به رعایت حقوق قانونی نکردهاند. مهاجران تاجیک نگران هستند که آنها نیز از این حقوق قانونی محروم شوند.
هنگامی که روسیه به اوکراین حمله کرد، شرایط برای هر فعالی که روی مسائل حقوق بشر کار میکرد بلافاصله بدتر شد. این شامل گروههایی میشد که برای حمایت از حقوق کارگران مهاجر رنج کشیده تلاش میکردند. تقریباً همه فعالان رسمی روسیه را ترک کردهاند، به این معنی که قربانیان سوء استفاده و کلاهبرداری کسی را ندارند که به آنها مراجعه کنند.
همبستگی عمومی اندکی که برای جوامع تاجیک وجود دارد از تأثیرگذاری رسانههای اجتماعی ناشی شده است. تیماتی، خواننده رپ روسی که در گذشته از پلتفرم خود برای ابراز حمایت از ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه و حمله به اوکراین استفاده کرده است، با انتشار یک فراخوان فیلمی در اینستاگرام از حامیان خود و دیگر افراد مشهور شبکههای اجتماعی میخواهد که از لفاظیها و رفتارهای نژادپرستانه تحریک آمیز خودداری کنند.
او گفت «این قابل قبول نیست و درست نیست. اینفلوئنسرهای عزیز چه کسی به این همه خشونت نیاز دارد؟»
عطاالله، یک مهاجر تاجیک که در مسکو زندگی میکند، گفت که او شاهد افزایش فعالیت رسانههای اجتماعی آنلاین است که قتل عام شهر کروکوس را به مهاجرت کنترل نشده نسبت میدهند. او گفت که عواقب آن اجتناب ناپذیر است. این یک ضربه بزرگ برای مهاجران است. ما باید در کشورهای دیگر کار پیدا کنیم. اگر نتوانیم شغل پیدا کنیم و نتوانیم آپارتمان بگیریم، چه کنیم؟ چگونه میتوانیم در این کشور بمانیم؟.