تاریخ : دوشنبه, ۸ خرداد , ۱۴۰۲ 10 ذو القعدة 1444 Monday, 29 May , 2023

اعتراض شوروی نسبت به اعطای حقوق نفتی شمال ایران و واکنش صریح وزارت خارجه ایران

  • ۲۰ بهمن ۱۴۰۰ - ۲۲:۰۲
اعتراض شوروی نسبت به اعطای حقوق نفتی شمال ایران و واکنش صریح وزارت خارجه ایران
در ۲۷ دی ۱۳۱۴ علی اکبر داور وزیر مالیه دو لایحه درباره واگذاری امتیاز استخراج نفت در بخشی از شرق و شمال شرقی کشور و همچنین احداث لوله نفت به شرکت نفت امریکا و ایران به مجلس شورای ملی تقدیم کرد این دو لایحه که در آغاز به امضای داور و شارل کارلمر هارت و فردریک گاردنر کلاپ نمایندگان این شرکت رسیده بود در ۱۵ و ۱۸ بهمن به تصویب مجلس رسید. اعطای امتیاز استخراج نفت شمال به شرکت آمریکایی رویدادی بود که خشم دولت شوروی را بر انگیخت و این دولت را به اعتراض وادار کرد.

در ۲۳ ژانویه ۱۹۳۷ /بهمن ۱۳۱۵، چرنیخ، سفیر کبیر اتحاد شوروی، در تهران در یادداشت اعتراض آمیز خود به باقر کاظمی، وزیر امور خارجه ایران، بنابر دستور دولت متبوع نوشت:
«نظر بر اطلاعات منتشره راجع به اعطای امتیاز نفت از طرف دولت شاهنشاهی در شرق و شمال شرقی ایران، دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی لازم می داند دولت شاهنشاهی را متذکر سازد که حقوق خود را که از قراردادهای راجع به کویر خوریان و از ماده ۱۳ قرارداد شوروی و ایران در ۱۹۲۱، ناشی می گردد، کاملا محفوظ می دارد، بنابراین صاحبان آتی امتیازات در انتخاب قطعات نمی توانند نه نسبت به اراضی کویر خوریان که در پروتکل لوکانفسکی – لیندن بلات، مورخه ۷ اکتبر ۱۹۲۹ / ۱۵ مهر ۱۳۰۸، معین شده است و نه نسبت به اراضی امتیاز نفت سابق روس در شمال ایران، مدعی باشند و نیز بدیهی است که دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی کلیه حقوق ناشیه از مراسله جناب آقای فرخ مورخه ۲۸ اوت ۱۹۳۲ / ۶ شهریور ۱۳۱۱، را راجع به مازندران محفوظ می دارد.»

در پاسخ به این نامه، باقر کاظمی در ۵ بهمن، به چرنیخ نوشت: «چنانکه شفاها توضیح دادم، موضع گیری دولت اتحاد جماهیر شوروی در موضوع نفت شمال مایه شگفتی است، زیرا:
۱️⃣ راجع به خوریان تاکنون قراردادی که اعتبار قانونی داشته باشد، بین دولت تشاهی و دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی بسته نشده و اوراقی که به آنها اشاره نموده اید، موقعی ممکن است معتبر شناخته شود که بر وفق قانون اساسی ایران به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و مراحل لازمه را پیموده باشد. بنابراین حقی برای دولت متبوع جناب عالی ایجاد نگردیده تا اکنون بخواهید آن را محفوظ بدارید این حقیقت کرارا خاطر نشان شد و به همین جهت بود که قرار شد طرح تازه ای برای استفاده از معدن نفت کویر خوریان ریخته شود و پس از حصول موافقت به مجلس شورای ملی پیشنهاد گردد.
۲️⃣ دولت شاهنشاهی ایران هیچگاه برای دولت روس یا اتباع روس در شمال ایران امتیاز نفتی نشناخته و نمی شناسد. اگر منظور جناب عالی ادعاهای بی اساسی خوشتاریا باشد، چنانکه سابقه دارید، هروقت که این مسئله عنوان شده دولت ایران بی اعتبار بودن آنها را صریحا خاطرنشان کرده دیگر حاضر نیست وارد بحث در این موضوع بشود.
بنا به مراتب فوق، امتیازی که اخیرا جهت استخراج نفت در شمال شرقی ایران به شرکت ایران و امریکا داده شده مناسبتی با ماده ۱۳ عهدنامه ۱۹۲۱ ندارد و استناد دولت متبوع جناب عالی بر ماده مزبور در این باب به کلی بی وجه می باشد.»

✍️ منبع: تاریخ احزاب سیاسی ایران، ملک الشعرای بهار

💠تهیه شده در تحریریه ایراس

نویسنده

لینک کوتاه : https://www.iras.ir/?p=4316
  • نویسنده : بهنام علمی
  • منبع : ایراس

برچسب ها

برچسب ها
آفریقا،روسیه آمریکا،روسیه،تحریم ارمنستان،باکو،ترکیه،ایران افغانستان،طالبان،قدرت اوراسیا،ایران،تجارت اوکراین،آمریکا،روسیه اوکراین،روسیه،آمریکا،جنگ اوکراین،روسیه،جنگ ایران،آذربایجان ایران،اوکراین،روسیه ترکیه،زلزله ترکیه،زلزله،امنیت خبر،اوراسیا روسیه،اعراب،اوکراین روسیه،اوکراین،آمریکا روسیه،ایبورسک روسیه،ایران روسیه،ایران،اتحاد روسیه،ایران،تجارت روسیه،تاجیکستان روسیه،خاورمیانه روسیه،خاورمیانه،آفریقا روسیه،دریای سرخ روسیه،سند،سیاست روسیه،سیاست خارجی غلات،روسیه،اوکراین قزاقستان،ازبکستان قزاقستان،انتخابات نفت،روسیه،آذربایجان هند،چین،بالون چین،آمریکا چین،آمریکا،بالن چین،اوکراین،جنگ،ر.سیه چین،ایران چین،ایران،رئیسی چین،ایران،عربستان چین،ترکیه،روسیه،آسیای مرکزی چین،روسیه چین،روسیه،اوکراین چین،روسیه،ایران چین،هند چین،هند،عربستان چین،هژمونی،غرب چین،پاکستان،هند،هسته ای گروه20،هند،روسیه