نویسنده: دکتر ولی گلمحمدی؛ عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس
آیا تحولات جدید طلیعهدار یک تغییر راهبردی در جهتگیری بینالمللی سیاست خارجی ترکیه از غرب به شرق است، یا ناظر بر رفتار عملگرایانه رهبران ترکیه برای توسعه پیوندهای سیاسی و اقتصادی با قدرتها و نهادهای در حال ظهور شرقی در صحنهی جدید بینالمللی است؟ آیا شرق در حال تبدیل شدن به یک آلترناتیو ژئوپلیتیکی به جای اروپا یا غرب در سیاست خارجی ترکیهی جدید است؟
ترکیهی جدید به رهبری اردوغان چه تعریفی از نقش ملی و موقعیت بینالمللی خود در نظام بینالملل کنونی دارد؟ این کتاب بهدنبال فهم نظاممند تحول در ماهیت روابط سنتی ترکیه با غرب و سازوکارهای نزدیکی به شرق در یک جهان پساغربی است. پژوهش حاضر این ایده اصلی را مطرح می کند که تحولات نوظهور در سیاست خارجی ترکیه و توسعه روابط آن با جهان شرق خروجی برهمکنش بازتوزیع قدرت و ثروت بینالمللی، بحران در اتحاد فرآتلانتیکی، ژئوپلیتیک درحال تغییر محیط پیرامونی و پویاییهای سیاست داخلی ترکیه است.
نزدیکی به شرق یا منطقهگرایی فعال و نسبتاً مستقل بخشی از راهبرد چندجانبهگرایی ترکیه به منظور تنوعبخشی به رویکردهای ژئوپلیتیکی سیاست خارجی در شرایط گذار نظام بینالملل است و به معنای طرح جایگزینی در برابر غربگرایی سنتی ترکیه نیست. در چنین بستری، فرهنگ استراتژیک نوین ترکیه با تمایلاتی فزآینده به «استقلال استراتژیک» از متحدان سنتی، سیاست «متوازنسازی روابط راهبردی با غرب و شرق» را در دستورکار اصلی آنکارا قرار داده است.
