در همین حال، برخی آگاهان مسایل منطقه‌ای به این تصمیم رهبری طالبان به دیده شک و تردید می‌نگرند و می‌گویند طالبان حتی از معضل مواد مخدر نیز به عنوان یک کارت بازی در تعامل با کشورهای منطقه و جهان از آن سود می‌برند.
دکتر عبدالحمید اعتمادی، آگاه مسایل سیاسی و استاد دانشگاه افغانستانی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری شفقنا افغانستان گفت: به نظر من طالبان با ممنوع کردن کشت و قاچاق مواد مخدر یک پیام مشخصی به خارجی‌ها و همچنان کشورهای همسایه دارد مبنی که بر این که این گروه می‌خواهد از این مواد به عنوان یک اهرم فشار استفاده کند. طالبان می‌خواهد به جهان و منطقه بگوید که حکومت آنها توان مبارزه با مواد مخدر را دارد، منتها مشروط بر این که به «رسمیت» شناخته شود و با آنها همکاری صورت گیرد و برعکس اگر با این گروه همکاری صورت نگیرد شاید کشت و تولید مواد مخدر را در کشور چند برابر افزایش دهند.
اعتمادی افزود: این موضع طالبان در برابر خارجی یک پیام چند سویه دارد. طالبان از جهان تقاضای به رسمیت شناختن و همکاری برای بقای حکومت‌شان را دارد و در این سوی هم متعهد خواهد شد که مانع از کشت، تولید و قاچاق مواد مخدر شوند. از سوی هم، این کار طالبان هم دقیقا مثل همان مسئله بستن مکاتب، یک کارت بازی برای این گروه است که با استفاده از آن باجگیری و امتیازخواهی می‌کنند، به این معنا که ما مکاتب را باز می‌کنیم ولی ما را به رسمیت بشناسید. مواد مخدر هم همین طور است.
بخش بزرگ بودجه طالبان از طریق مواد مخدر به دست می‌آمد
وی به ابعاد دیگر تصمیم حکومت طالبان در خصوص منع کشت و قاچاق مواد مخدر نیز اشاره کرده، تصریح کرد: مسئله‌ی دیگر، فرمان اخیر رهبر طالبان مبنی بر منع کشت و تولید مواد مخدر در واقع یک پیام تبلیغاتی نیز هست که منجر به افزایش نرخ مواد مخدر خواهد شد. به عنوان نمونه، پیش از این فرمان، قیمت یک کیلو مواد مخدر در هلمند نزدیک به ۴۳۰ دلار بود اما امروز همین مقدار تریاک نزدیک ۲۳۰۰ دالر رسیده است، این یعنی که قیمت تریاک چند برابر از قبل شده است.
این استاد دانشگاه همچنین گفت: این را هم باید گفت که در بیست سال اخیر بیشترین بخش بودجه طالبان از طریق کشت مواد مخدر تامین شده است. گزارش‌هایی هست که نشان می‌دهند در همین بیست سال اخیر بخش‌هایی از ولایت هلمند که نه در اخیار حکومت افغانستان بود و نه هم در اختیار امریکایی‌ها، به منطقه امن کشت و تولید مواد مخدر تبدیل شده بود.
تریاک برای طالبان نقش طلای سبز را دارد
اعتمادی با بیان این که «تریاک برای طالبان نقش طلای سبز را دارد»، تصریح کرد: طالبان به آسانی از کشت و تولید مواد مخدر نخواهد گذشت، مگر این که از آن به عنوان یک اهرم فشار و کارت بازی در مقابل خارجی‌ها استفاده کنند و به خواست‌های‌شان برسند.
وی به بعد منطقه‌ای معضل مواد مخدر افغانستان نیز پرداخته، افزود: مواد مخدر افغانستان در سطح منطقه مخصوصا برای کشورهای همسایه مثل پاکستان، ایران، ترکیه و برخی کشورهای دیگر هم یک تهدید و چالش بسیار جدی است که منشاء این چالش‌ها در این بیست سال اخیر طالبان بوده است. بنابراین، فرمان رهبری این گروه در خصوص مواد مخدر پیامی به منطقه و کشورهای همسایه که در مسیر ترانزیت مواد مخدر قرار دارند نیز دارد که اگر می‌خواهند از ناحیه مواد مخدر تهدیدی متوجه‌شان نشود بنا حکومت این گروه را به رسمیت بشناسند و با آن همکاری کنند.
کشت و تولید مواد مخدر تحت حمایت طالبان صورت می‌گرفت
این آگاه مسایل سیاسی تصمیم طالبان درباره ممنوعیت کشت و تولید مواد مخدر را برای حکومت این گروه هم خالی از دردسر نمی‌داند: «ممنوع کردن کشت و تولید مواد مخدر یک چالش برای طالبان هم هست، چون می‌دانیم که در یک بخش‌هایی از ولایت هلمند، نیمروز و همین طور زابل ایران بخشی از مردم همین مناطق سالهاست که از راه کشت و قاچاق مواد مخدر زندگی می‌کنند و با پول زیادی که از طریق آن به دست می‌آورند نوعی عادت کرده‌اند. در این مناطق مردم بیشتر از روی آوردن به دیگر شغل‌ها و یا رفتن به مکتب و دانشگاه و سایر کسب و کار درست، به کشت و قاچاق مواد روی می‌آورند.»
اعتمادی همچنین گفت: واقعیت این است که کشت و تولید مواد مخدر در افغانستان تحت حمایت طالبان صورت می‌گرفت ولی اکنون به نظر می‌رسد اگر منطقه و جهان این گروه را به رسمیت بشناسند و در برابر خواست آن تمکین کنند باز هم یک مشکل دیگر برای طالبان وجود خواهد داشت و آن مسئله بیکاری این بخش از مردم است که قبلا مواد مخدر کشت و قاچاق می‌کردند.
