در میان مواضع منطقهای و بینالمللی، موضع روسیه قابل توجه و تامل است. وزارت خارجه روسیه ابتدا نسبت به اتفاقات در قدس شرقی (محله شیخ جراح و مسجد الاقصی) ابراز نگرانی کرد و اقدامات اسرائیل برای تغییر وضعیت این منطقه را غیر قانونی خواند. بعدا پس از شروع حملات، نسبت به بالا گرفتن تنش میان اسرائیل و فلسطین ابراز نگرانی و حملات به غیرنظامیان را محکوم کرد. کما این که کرملین نیز خطاب به دو طرف اعلام کرد که باید درک کنند که حل منازعه جز از طریق سیاسی و دیپلماتیک امکانپذیر نیست.
البته در کنار این مواضع “بیطرفانه منفی”، تماسهایی نیز با کشورهای منطقه و دو طرف اسرائیلی و حماس برقرار کرده و پیشنهاد وساطت نیز داده است، اما این رایزنیها هیچ همسطح تحولات کنونی نیست و گویا صرفا برای خالی نماندن عریضه است؛ والا مسکو به عنوان یک قدرت بینالمللی و عضو دائم شورای امنیت میتواند فشار قابل توجهی بر تلآویو وارد کند که در کنار فشار افکار عمومی جهانی و دیگر کشورها میتوانست موثر واقع شود و مانع تداوم حملات آن شود. اما به دلایل شناخته شده و ناشناختهای چون الزامات حضور منطقهای و روابط راهبردی با اسرائیل از اتخاذ چنین موضعی استنکاف میکند.
در کل، موضع روسیه در قبال تحولات جاری کاملا خنثی و در سطح نازلی است و بهتر از موضع آمریکا نیست. البته برخی سناتورها و نمایندگان آمریکا مثل ساندرز ، مورفی و منندز علیه اتفاقات قدس و حملات اسرائیل به غیر نظامیان موضع خوبی گرفتند، اما صدای مشابهی از دومای روسیه بلند نشد. خود دولت بایدن با وجود مواضع اعلامی و همیشگی در توجیه حملات اسرائیل، باز به دلایلی تمایلی به تداوم تنش و درگیری ندارد و جو بایدن تا به حال چند باری با نتانیاهو و یک بار ابومازن تلفنی صحبت کرده است. اما هنوز خبری از کاهش تنش نیست و دلیل عمده آن هم این است که واشنگتن فشار موثری بر اسرائیل تا این لحظه وارد نکرده است.
هفته گذشته ده کشور عضو دائم و غیر دائم شورای امنیت خواستار نشست فوری این شورا در جمعه گذشته شدند، اما در میان این ده کشور نام روسیه نبود! البته چین که در بحرانهای خاورمیانه معمولا ورود نمیکند، جزو این ده کشور بود که بعد مخالفت آمریکا با انعقاد نشست از این موضع انتقاد کرد؛ انتقادی که در ذات خود نوعی تلاشی برای زیر سوال بردن موضع واشنگتن در قبال سرکوب اویغوریها هم نهفته بود. سخنگوی وزارت خارجه چین اظهار داشت “آمریکا در حالی که مدعی اهتمام به حقوق بشر برای مسلمانان است، اما توجهی به رنجهای ملت فلسطین ندارد”. این نشست ظاهرا قرار است فردا یکشنبه برگزار شود.
به هر حال، به احتمال زیاد ظرف ساعات یا یکی دو روز آتی رایزنیها برای برقراری آتش بس نتیجه دهد که تعویق نشست شورای امنیت به فردا یکشنبه نیز احتمالا نشانهای از آن باشد. گویا پس از تماسهای دولت آمریکا با اسرائیل در پایان هفته گذشته و درخواستها برای توقف جنگ، تلآویو به گفته منابعی، خواستار مهلتی چند روزه شده بود تا دستاورد قابل توجهی در تخریب توان نظامی حماس و نیروهای فلسطین در سایه حملات موشکی بیسابقه به تلآویو محقق کند که مانع شکلگیری معادله فراغزهای این گروهها شود. اما عملا آنچه در این مدت اتفاق افتاد به خاک و خون کشیده شدن بیشتر غیرنظامیان و دهها زن و کودک و بمباران مراکز رسانهای و برجهای نوار غزه و در مقابل تداوم حملات موشکی به تلآویو و دیگر شهرهای حساس علی رغم اعلام اسرائیل مبنی بر وارد آوردن ضربات سنگین به تونلها و قدرت نظامی حماس و جهاد اسلامی است. از این رو، هر چه بیشتر این جنگ به طول انجامد، نتیجهای جز این نخواهد داشت و همین احتمالا باعث جدیتر شدن تلاشهای دیپلماتیک طی ساعات و یکی دو روز آتی برای برقراری آتش بس شود. البته اگر تحول میدانی خاصی اتفاق نیفتد که مانع به نتیجه رسیدن این تلاشها شود.