#اختصاصی
به قلم: سرگئی تیخونوف
رسانه‌های ژاپنی گزارش دادند که کشورهای گروه ۷ قصد دارند نظارت بر رعایت سقف نفت روسیه (۶۰ دلار در هر بشکه) را تشدید کنند. شرکت‌های حمل‌ونقل و بیمه موظف هستند هر بار که نفت روسیه بارگیری می‌شود، تأیید کنند که قیمت نفت روسیه با الزامات سقف قیمتی مطابقت دارد. در حال حاضر چنین تاییدیه ای فقط در ابتدای قرارداد تامین مورد نیاز است. به گفته روزنامه نیکی، کشورهای اتحادیه اروپا و استرالیا آماده حمایت از اقدامات بیشتر هستند.
همزمان، خبرگزاری‌های غربی این خبر را منتشر می‌کنند که اوپک پلاس قادر به حفظ قیمت نفت نیست. به نظر می‌رسد دلیل آن این است که کاهش تولید سازمان کمتر از افزایش مورد انتظار در تولید نفت در کشورهایی است که به توافق نپیوسته‌اند، در درجه اول ایالات متحده آمریکا، برزیل، گویان و کانادا.
از این دو خبر، طبیعتا پیش بینی می‌شود که قیمت نفت به زودی کاهش پیدا کند و روسیه بیشترین ضرر را به این دلیل متحمل خواهد شد که حتی اگر بتواند مواد اولیه خود را معامله کند، تنها با قیمت‌های قابل توجهی کمتر از بازار خواهد بود.
در حال حاضر یک اشتباه منطقی در خود این نتیجه وجود دارد: اگر قیمت نفت روسیه کمتر از بازار باشد، تقاضا برای آن بیشتر خواهد شد. خریداران عاشق تخفیف هستند. اما حیله‌گری اصلی چنین پیش بینی‌هایی در تعداد زیاد مفروضات و استفاده از داده‌های نامرتبط نهفته است. آنها یکی از سناریوهای ممکن برای توسعه رویدادها را نشان می‌دهند، و نه محتمل‌ترین، بلکه به عنوان تنها امکان مطرح می‌شوند.
افزایش پیش بینی شده عرضه نفت به بازار جهانی در سال ۲۰۲۴، ۱٫۵ میلیون بشکه در روز (b/d) است که به ۱۰۳٫۵ میلیون بشکه در روز می‌رسد. و کاهش اوپک پلاس در سال جاری ۱٫۶۶ میلیون بشکه در روز است و در سه ماهه اول حتی بیشتر است – ۲٫۲ میلیون بشکه در روز. و در اینجا ارقام از قبل نشان می‌دهند که حتی افزایش پیش‌بینی‌شده تولید، کاهش اوپک پلاس را پوشش نمی‌دهد.
به گفته کریل رودیونوف، کارشناس انرژی، بر اساس نتایج اولین پورتال در سال ۲۰۲۴، کمبود نفت در بازار ۸۴۰ هزار بشکه در روز خواهد بود. و در پایان سال ۲۰۲۳، عرضه ۷۱۰ هزار بشکه در روز از تقاضا فراتر رفت، یعنی اوپک پلاس توانست وضعیت را تغییر دهد.
قبل از انتخابات، ایالات متحده با تمام قوا تلاش می‌کند تا قیمت نفت را پایین بیاورد، زیرا قیمت بنزین در پمپ بنزین‌های آمریکا به این بستگی دارد. بنابراین، شایعات مربوط به عدم اتحاد اوپک پلاس یا بی فایده بودن این ائتلاف با هدف از بین بردن توافق به منظور کاهش قیمت نفت است. اما این مشکل جنبه دیگری هم دارد. بخش قابل توجهی از نفت که گفته می‌شود به زودی وارد بازار جهانی می‌شود، در میادین توسعه‌یافته سخت تولید می‌شود: شیل، تولید فراساحل و غیره.
همانطور که اولگ آبلف، رئیس بخش تحلیلی شرکت سرمایه گذاری Ricom-Trust اشاره می‌کند، اگر میانگین وزنی قیمت نفت به زیر محدوده قیمت ۶۵ تا ۷۰ دلار در هر بشکه نرسد، تولید در اینجا افزایش می‌یابد. همه چیز به منافع تولیدکنندگان نفت در خارج از کشور و در شبه جزیره عربستان بر می‌گردد. وی تصریح کرد: اگر به دلیل کاهش تولید عربستان سعودی، روسیه و سایر اعضای اوپک پلاس، قیمت نفت شروع به افزایش کند، بلافاصله این فرصت را برای تولیدکنندگان نفت آمریکایی باز می‌کند تا این تولید را افزایش دهند.
یعنی هم قیمت بالا و رشد تولید شیل، و هم قیمت پایین و بنزین ارزان به نفع آمریکاست. اگر فقط در مورد نفت روسیه صحبت کنیم، به گفته نایب رئیس هیئت نظارت انجمن شرکای قابل اعتماد، دیمیتری گوسف، اگر G-7 مطمئن بودند که می‌توانند نفت روسیه را کنار بگذارند، آنها به سادگی تحریم کاملی را بر روی خرید آن اعمال می‌کردند. اما از آنجایی که آنها درک می‌کنند که بدون مواد خام روسیه، بازار “فروپاش می‌کند”، تمام این اقدامات سختگیرانه را تنها با هدف کاهش درآمد فدراسیون روسیه انجام می‌دهند. این کارشناس معتقد است، تا زمانی که ونزوئلا، ایران و لیبی به طور کامل وارد بازار نفت نشوند، هیچ چشم‌انداز واقعی برای کاهش قیمت نفت روسیه وجود ندارد.
البته در عین حال، هر گام برای تشدید کنترل بر سقف قیمت منجر به افزایش تخفیف در نفت روسیه می‌شود. اما این اقدام موقتی است. علاوه بر این، آغاز‌کنندگان تحریم‌ها دیگر آرزوی تخفیف‌های ۳۰ تا ۳۵ دلاری را ندارند، همانطور که بلافاصله پس از معرفی سقف قیمت رخ داد. در حال حاضر، این تخفیف در حدود ۱۵ دلار در هر بشکه نفت روسیه نسبت به درجه مرجع برنت است.
آبلف توضیح می‌دهد که کاهش سقف قیمت نفت روسیه یک اقدام سیاسی است و ربطی به اقتصاد ندارد.
به گفته گوسف، برای اینکه کاملاً وابسته به قیمت‌های غربی نباشیم، باید از قیمت‌گذاری نفت در مبادلات غربی و ارزهای خارجی دور شویم. این کارشناس می‌گوید به محض اینکه به روبل روی بیاوریم، همه این “سقف‌ها” برای ما “دیروز قبل از ناهار” خواهد بود، ما کاملاً مستقل از آنها خواهیم بود.
این امر نافی این واقعیت نیست که علاوه بر جنگ اطلاعاتی هدفمند علیه اوپک پلاس به منظور خراب کردن توافق، عوامل کاملاً اقتصادی نیز وجود دارد که می‌تواند بر قدرت آن تأثیر بگذارد. اما همانطور که رودیونوف خاطرنشان می‌کند، آنها کاملاً بلندمدت هستند. کشورهای خارج از هسته اوپک پلاس مایل به افزایش تولید هستند. ایالات متحده تولید نفت خود را افزایش خواهد داد؛ پس از بهره برداری از پایانه SPOT، می‌تواند تا ۶ میلیون بشکه در روز صادر کند و در نتیجه پس از عربستان سعودی به دومین صادرکننده نفت تبدیل شود. گویان و برزیل تولید خود را افزایش خواهند داد. این کارشناس توضیح می‌دهد که همه اینها می‌تواند در دراز مدت منجر به یک جنگ قیمتی جدید و مبارزه برای بازارها شود.
