هنر روسیه در گالری تریتیکوف

تاجر ثروتمند مسکو “پاوِل ترِتیاکوف” متولد ۱۸۳۲ از سنین جوانی به هنر علاقه مند بود. او در سال ۱۸۵۶ م. برای اولین بار تابلویی از یک هنرمند روسی خریداری کرد و زان پس شروع به جمع آوری آثار هنرمندان روسی کرد. تاریخ موزه از سال ۱۸۵۶ در نظر گرفته می شود، زمانیکه اولین تابلوها توسط موزه تریتیکوفسکی خریداری شدند. گالری به عنوان موزه بین المللی هنر روسی درنظر گرفته شد که مناسب برای طیف وسیعی از ناظرین است. گردآورنده از اعتماد ویژه هنرمندان بهره گرفت و حق بازدید کارهای جدیدی را که هنوز در کارگاه ها بودند یا دیگر در نمایشگاها درآستانه ورنیساژ قرار داشتند، دریافت نمود. او نقاشی هایی مورد توجهش را که اغلب به رغم انتقاد، منع سانسور و فشار افراد بانفوذ معروف و یا حتی مخالف سلیقه خود بود، خریداری می کرد . تقریبا بهترین چیزهایی که توسط اعضای تاواریشِستوا، نمایشگاه سیار هنری، ایجاد شده بود (از سال۱۸۷۰)، در زمان حیات ترتیکوف وارد مجموعه گالری شد. اما دیگر در اوایل سالهای ۱۸۶۰ بود که در کلکسیون او کارهای نقاشان قرن ۱۸ و نیمه قرن ۱۹ و بعد ها همچنین آثار تاریخی هنر روس باستان حضور یافتند. در پایان سالهای ۱۸۶۰ تریتیکوف به فکر ایجاد یک گالری پرتره مردم برتر ملتها افتاد. از جمله نویسندگان، آهنگسازان و به طور کلی فعالان عرصه هنر، آن باید بخش ویژه ای از گالری نقاشی می شد، گالری بین المللی پرتره. تریتیکوف برای جهان بینی ای روشنفکرانه و بسیار مناسب برای مردم قرن ۱۹ ایده هایی درباره نقش هویت در تاریخ را ملاک عمل قرار می داد، تاریخی که بازتاب گسترده ای را پس ازافتتاح گالری بین المللی پرتره در سال ۱۸۵۶ در لندن کسب کرده بود که در آن زمان تریتیکوف در حال سفر به بریتانیا ی کبیر بود. جذب نقاشان برجسته روسی به تحقق این ایده طی سالهای ۱۸۷۰ تا ۱۸۸۰ کمک کرد و باعث توسعه نقاشی پرتره شد. پرتره های بسیاری از پِرو، کرامسکی، رپین، یاروشنکا اگرچه به سفارش مستقیم تریتیکوف نیستند، اما با گرایش مشخصی برای مجموعه پرتره ی وی کشیده شدند. همچنین کارهای قابل توجه اساتید خارج از انجمن نقاشان سیار توجه تریتیکوف را به خود جلب کردند. در سال ۱۸۷۴ برای او سری ترکستان اثر ورشاگین خریداری شد. آثار هنرمندان –دانشگاهیان بسیار کمتر تریتیکوف را علاقه مند ساختند، او علاقمندی های معاصران را با اثر آیوازوفسکی سهیم نکرد، با هوشیاری نسبت به برخی نوآوری ها در نقاشی در سالهای دهه ۱۸۹۰ رفتار می کرد.
تریتیکوف در عرض ۴۰ سال تقریباً دو هزار تابلو، منظره و مجسمه هنر نقاشان و استادکاران قرن ۱۸ و ۱۹ روسی را جمع آوری کرد. در ابتدا او تابلو هایش را بر دیوار خانه ی خود در مسکو می آویخت اما به تدریج دیگر برای تابلو های جدید دیواری باقی نمانده بود،‌ لذا او تصمیم می گیرد گالری بسازد تا این آثار را در معرض نمایش همگان قرار دهد. تریتیکوف به خوبی می دانست که زندگی مردان هنر با چه محنتی سپری می شود و همواره به آن ها کمک مالی می کرد. نه تنها در زمان حیاتش هنرمندان از حمایت او بهره مند می شدند بلکه پس از مرگش نیز با پولش آسایشگاهی ساخته شد که از یتیمان و بیوه زنانِ هنرمندان، پشتیبانی می شد.
در سال ۱۸۹۲ تریتیکوف کلکسیون خود را که شامل ۱۳۶۲ نقاشی ، ۵۲۶ طراحی و ۹ مجسمه بود را به مسکو و دولت روسیه اهدا نمود تا در مکانی مناسب برای عموم به نمایش گذاشته شوند .
ساختمان این موزه در سال ۱۹۰۲ تا ۱۹۰۴ میلادی در قسمت جنوبی کاخ کرملین ساخته شده و نمای آن توسط نقاشی به نام ویکتور واسنتسوف به سبک افسانه های روسی آراسته شد . رفته رفته بر تعداد آثار موجود در گالری افزوده شد و در قرن ۲۰ میلادی چند ساختمان مجاور گالری نیز به عنوان مکانی برای نگهداری آثار در نظر گرفته شدند . در این موزه مجموعه وسیعی از آثار هنری هنرمندان از قرن ۱۰ تا قرن ۱۹ و همچنین پرتره های برخی از چهره های درخشان تاریخ روسیه مثل تولستوی، داستایوسکی و تورگنیف وجود دارد. آثارهنرمندان شاخصی همچون ایلیا ریپین، ایوان شیشکین و همچنین آثار باراویکوفسکی نقاش بزرگ آخر سده هجدهم ، ونتسیانف ، تراپینین ، فدوتف و پیکره های ساخته دست شوبین از جمله آثار این موزه است که از بهترین آثار هنر واقع گرایانه در جهان به شمار می روند و در ۶۲ تالار این مجموعه نگهداری می شوند ، که هر کدام از این تالارها به دوره زمان ویژه ای تعلق دارند و شامل برخی از شاهکارهای بزرگ هنرهای سنتی روسیه مربوط به قبل از انقلاب می شود و مجموعه ای از نقاشی ها، مجسمه ها و هنرهای روسی از قرن ۱۸ تا ۲۰ را در خود دارد.
از روی تابلوها می توان با آداب و رسوم زندگی مردم روسیه در قرون گذشته آشنا شد.
تابلوهای نقاشی بریولف با دیدی روانشناسانه کشیده شده است و از این لحاظ ظرافت و دقت خاصی دارد. تابلوهای نقاش دیگری به نام ایوانف که از جمله نقاش های رئالیست به شمار می آید، جنبه مذهبی دارد. برجسته ترین اثر او “پرده نقاشی ظهور مسیح بر مردم” است که از سال ۱۸۳۲ به ذخایر این گنجینه هنری اضافه شد.
آثار با عظمت رپین مانند “دسته مذهبی در ایالت کورسک، منتظر نبودند” و “ایوان مخوف” نیز از ذخایر این محل محسوب می شوند. تعداد بازدیدکنندگان از گنجینه هنری تریتیاکف روز به روز بیشتر می شود. در سال ۱۸۸۱ حدود ۸ هزار نفر برای تماشا به این گنجینه هنری مراجعه کرده بودند اما در سالهای اخیر تعداد بازدیدکنندگان به بیش از ۵/۱ میلیون نفر رسیده است.
ساختمان موزه
بیشتر قسمت های نگارخانه تریتیکوف در سال ۱۹۸۶ بنا نهاده شد. ساختمان اصلی نگارخانه در Lavrushinsky Pereulok در منطقه Zamoskvorechye که در قرن ۱۹ میلادی بازرگانان نسبت به داد و ستد کالا و خدمات به یکدیگر و مردم مشغول بودند قرار داشته است. خانواده تریتیکوف این خانه را در سال ۱۸۵۱ از مالک آن خریداری می‌کنند. در سال ۱۸۹۸ پس از مرگ تریتیکوف، ساختمان توسط نقاش برجسته روسی به نام ویکتور واسنتسوف طراحی مجدد می شود و از حالت یک خانه شخصی به موزه و نگارخانه بزرگی مبدل می شود که سالیانه هزاران نفر از آن بازدید می‌کنند.
در کل میتوان گفت بیش از ۲۰۰۰۰ تابلو طراحی، نقاشی با آبرنگ و پاستل،۳۰۰۰ حکاکی، ۳۰۰ نقاشی پرتره از هنر قرون ۱۸ تا اوایل قرن ۲۰ در اینجا نگهداری می‌شوند. بیشتر آثار هنری که در این نگارخانه نگهداری و نمایش داده می شود، مربوط به هنرمندان روسی است که آثار متعددی از این هنرمندان به کشیدن رویدادهای تاریخی اختصاص داده شده است. همچنین در بخش هنر روسی، نمادهایی از نقاشان مطرح و گمنام روسی را خواهید دید که در قرون ۱۲ تا ۱۷ می‌زیسته‌اند و مشهورترین آنها Theophanes the Greek ، آندری روبلوف و دیونیسوس هستند.
علاوه بر آثار نقاشی از هنرمندان مطرح در این نگارخانه، باید به بخش دیگر آن که مربوط به نگهداری از آثار ساخته شده از فلزات و سنگهای گرانبها است نیز سر بزنید، این کارهای دست که همگی منحصر به فرد، زیبا و گرانقیمت هستند مربوط به قرون ۱۲ تا اوایل قرن ۲۰ است که عظمت و ابهتی خاص و اجتماعی به نگارخانه تریتیکوف داده است. قاب عکس‌هایی از جنس نقره و طلا، قلابدوزی‌هایی از طلا و نقره با سنگ‌های قیمتی و مرواریدهای ابریشم‌نشان، کنده کاری روی سنگ‌ها (که یکی از این کنده‌کاری‌ها دو طرفه با نمای الیاس پیامبر در بیابان در قسمت جلویی و نیکلاس مقدس در اواخر قرن ۱۲در قسمت عقبی) استخوان و چوب، تندیس طلایی و جواهرات ( نمایی از کاترین دوم به عنوان الهه ۱۷۸۹) مینیاتورها (نمایی از ملکه ماریا ۱۷۷۹) در قاب‌های طلایی، همچنین کتاب‌های تزیینی و اثاثیه گرانقیمت کلیساها در اینجا نگهداری می‌گردند.
در قسمت‌های دیگر این نمایشگاه، آثار شگفت انگیز دیگری که نه تنها از لحاظ هنری زیبا و منحصر به فرد هستند، از لحاظ تاریخی نیز بسیار با اهمیت می‌باشند در اینجا محافظت و به نمایش عموم گذاشته شده است. مجموعه‌ای از دوران بیزانس (اواخر قرن ۱۳ و اوایل قرن ۱۴) و همچنین نمادی از Virgin of Hodegetria ( تندیسی از حضرت مریم (س) و حضرت عیسی (ع) که در آن حضرت مریم آموزه‌های مختلفی را به حضرت عیسی فرا می‌داده است) که اصل آن در صومعه سرگییف پوساد در شهرک سرگییف پوساد (۷۰ کیلومتری شمال شرق مسکو) است، نیز در این نگارخانه وجود دارد.
بخش های ویژه ای نیز در گالری وجود دارند که یکی از آنها مربوط به نمایش آثاری است که با مواد اولیه و وسایل ظریفی ساخته شده اند که قابلیت نمایش در فضای آزاد و نور طبیعی محیط را ندارند و فقط باید در محفظه‌هایی خاص با نور ملایم و مصنوعی آن هم نه به صورت طولانی مدت، بلکه به مدت کم برای عموم به نمایش گذاشته شوند.
باتوجه به عظمت کارهایی که در این نگارخانه قرار بوده جمع آوری شود، از همان ابتدا الزام وجود ساخته شدن سایر ساختمان‌ها نظیر خزانه داری، آرشیوخانه و … را مسلم نموده است که همگی در کنار ساختمان اصلی نگارخانه ایجاد شده‌اند. علاوه بر اینها، ساختمانی با آجرهای قرمز رنگ نیز در این مجموعه خودنمایی می‌کند که به نوعی اقامتگاه زنان بیوه و کودکان یتیم هنرمندان فقیر روسی بوده است که پاول تریتیکوف با خرید زمین و اختصاص دادن این مکان به خانواده‌های هنرمند اما فقیر روسیه کمک شایان توجهی نموده است.
رستوران
رستوران برادران تریتیکوف که به تازگی در نگارخانه ترتیاکوف افتتاح شده است، با معماری ویژه و البته قدیمی خود در قسمت شمال نگارخانه، مکانی مناسب و لذت‌بخش برای بازدیدکنندگان فراهم نموده است که بعد از بازدید از نگارخانه، ناهار خود را در همین‌جا میل کنند و استراحت نمایند و خود را برای دیدن باقی آثار آماده نمایند. غذاهای این رستوران نیز شامل طیف وسیعی از غذاهای روسی و اروپایی است. امروزه این گالری یکی از جاذبه های گردشگری مسکو و دیدنی های روسیه می باشد و علاقه مندان به هنر می توانند در تور مسکو از آن بازدید کنند و بیش از ۱۳۰ هزار اثر از دوران های مختلف روسیه را تماشا کنند و لذت ببرند .
از “ساوا مامانتاف” به عنوان یکی دیگر از حامیان برجسته ی هنر در روسیه می توان یاد کرد. او بسیار با استعداد بود و به درستی قادر بود به توانایی های سایر مردم پی ببرد. در سال ۱۸۷۰ او دهکده ای به نام آبرامْتْسِوا در حومه ی مسکو خریداری کرده و در آن جا بهترین نمایندگان هنر عصر خویش را گرد هم جمع می کند. هنرمندانی همچون: “فئودور شالیاپین” خواننده، “کانستانتین اِستانیسْلافسکی” کارگردان و نقاشان بزرگی مثل “رِپین”، “لِویتان”، “واسْنِتْسِف”، “سیروف”، “سوریکوف” و “وِروبِل”. زیبایی طبیعی و فضای هنری که در آن دهکده حاکم بود فرصت آشکار ساختن استعداد های هنرمندان را فراهم می کرد.

منابع

• http://www.safarafarin.com/%DA%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%DB%8C-%D8%AA%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D8%A7%DA%A9%D9%88%D9%81-%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%88%D8%8C-%DA%A9%D9%84%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B4%D8%A7%D9%87%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C
• http://www.krugosvet.ru/enc/kultura_i_obrazovanie/izobrazitelnoe_iskusstvo/GOSUDARSTVENNAYA_TRETYAKOVSKAYA_GALEREYA.html