ولی کالجی در موسسه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز- واشنگتن دی .سی. – ۲۵ آوریل ۲۰۲۲ میلادی
این رویکرد پیش از این نیز از سوی ایران دنبال شوده بود و تهران علی رغم روابط نزدیک با روسیه و سوریه، از شناسایی استقلال مناطق آبخازیا و اوستیای جنوبی از گرجستان نیز خودداری ورزید.
▪️ در جریان جنگ اخیر اوکراین نیز این رویکرد متفاوت ایران شایان توجه بود. در حالی که فیصل مِقداد در نشست باشگاه والدای در مسکو، استقلال مناطق دونتسک و لوهانسک را به رسمیت شناخت، اما باز هم ایران با وجود روابط نزدیک سیاسی و اقتصادی با فدراسیون روسیه از اقدامی مشابه دولت سوریه خودداری کرد. این رویکرد نشان دهنده یکی از ملاحظات اصلی سیاست خارجی ایران در عدم شناسایی تجزیه و استقلال یک جانبه و بدون رضایت کشور مادر است.
▪️ دیگر ملاحظه ایران که برخلاف مورد قبلی، همسو با موضع فدراسیون روسیه است، مخالف ایران با گسترش ناتو و پایگاه های آمریکایی به سمت شرق است که تهران همانند مسکو آن را رویکردی بحران آفرین، تنش زا و علیه امیت و منافع ملی خود می بیند. در این راستا، تهران نقش سیاست ها و رویکردهای آمریکا و ناتو در تحریک روسیه به ورود به جنگ اوکراین را یک فاکتور کلیدی می داند.
▪️ ملاحظه و پیچیدگی دیگر برای ایران، تاثیر جنگ اوکراین بر روند مذاکرات هسته ای در وین است. نگرانی ایران از تاثیر منفی اختلاف و شکاف بین روسیه و جهان غرب بر روند دست یابی به توافق نهایی در مذاکرات هسته ای است. زمانی که سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه اعلام کرد که مسکو خواستار تضمین هایی است که در صورت احیای برجام، تحریم های روسیه تاثیری بر همکاری های اقتصادی و تجاری با ایران نخواهد داشت، این نگرانی افزایش یافت.
▪️ دیگر ملاحظه و پیچیدگی، آثار و نتایج اقتصادی متفاوت جنگ اوکراین برای ایران است. از یک سو، افزایش قیمت غلات به ویژه دانه های روغنی و کاهش صادرات این محصولات از اوکراین، چالشی برای ایران و کشورهای دیگر خاورمیانه ایجاد کرده است. اما از سوی دیگر نیز، تحریم روسیه از سوی غرب و تلاش اروپا برای جاگیزینی نفت و گاز روسیه، فرصت هایی را نیز برای ایجاد کرده است. هر چند ایران در صورت به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته ای و لغو تحریم ها از آمادگی و ظرفیت عملی بیشتری برای افزایش صادرات نفت در مقایسه با صادرات گاز طبیعی برخوردار است.
⬇️
متن کامل این یادداشت تحلیلی در سایت موسسه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز قابل مشاهده است
