موسی خورنی کتاب «تاریخ ارمنستان» را نگاشته که اطلاعات مفیدی راجع به جغرافیای جهان کهن و بهویژه ارمنستان و ایران میدهد. او در ناحیه غربی ارمنستان، دهکده خورنگ متولد شد. سال تولد او را بین سالهای ۴۰۵ تا ۴۱۰ میلادی میدانند. موسی خورنی تحصیلات خود را در کلیسای افس شروع کرد و نزد استاد معروف عصر، یعنی مسروپ ماشتوتس و مخترع خط ارمنی، او علوم ریاضی، طبیعی، فلسفه، مسائل مذهبی، و زبانهای ارمنی، سریانی و یونانی را آموخت و سرانجام در سال ۴۳۱ میلادی عازم مرکز علم آن زمان، یعنی اسکندریه شد. وی در اسکندریه به فراگیری فلسفه، حکمت و فن خطابه پرداخت و زبان یونانی را تکمیل کرد و سپس عازم روم و آتن شد و بعد از مدتی اقامت در آتن حدود سال ۴۴۰ میلادی از طریق قسطنطنیه به ارمنستان بازگشت.
اثر شناخته شده تاریخ ارمنستان که حدود سالهای ۴۸۲ میلادی تألیف شد، ترجمه زندگی اسکندر از زبان یونانی به ارمنی و سرانجام کتاب مشهورش به نام جغرافیای موسی خورنی که بر اساس کتاب شهرستانهای ایران و با توجه به جغرافیای بطلمیوس به زبان ارمنی تألیف شدهاست.
💠تهیه شده در تحریریه ایراس