#اختصاصی
به قلم: آندری سوشنتسوف، رئیس باشگاه والدای
برگردان و چکیده: سید قاسم ذاکری
نکات مهم:
پیش از سال ۲۰۲۲ این برداشت بوجود آمده بود که با وجود گذشت ۳۰ سال از پایانِ جنگ سرد هنوز عده‌ای در غرب با اعتقاد به « پایان تاریخ » [ اندیشهٔ فوکویاما پس از پایانِ جنگ سرد] همچنان در خیال ادامهٔ تسلط غرب بر جهان هستند!
گسستِ روسیه از غرب رُخدادی کوتاه مدت و موقتی نیست. شاید بشود گفت روسیه و غرب در ابتدای بحرانی طولانی مدت قرار گرفته اند ؛ بحرانی که شاید ده سال یا بیشتر طول بکشد. به عبارتی دیگر بحران اوکراین در واقع آغاز یک بحران طولانی مدت میان روسیه و غرب و البته بخشی از آن است.
از نظرِ روسیه ما شاهد دگرش قدرت از غرب به شرق هستیم مخصوصاً که غرب هیچ ابتکاری برای مواجهه با شرایطِ نوظهور ندارد. فقدانِ ابتکار سیاسی غرب در شرایطی رُخ می دهد که جهان شاهد رشد روزافزون اقتصادی و فنآوری کشورهای غیر غربی است. در مقایسه با غرب، کشورهای شرقی بطوری موثر سعی در بهره‌برداری از فرصت‌های پیش آمده بر اثرِ بروز بحران در روابط روسیه با غرب برآمده اند لذا تلاش می کنند تا جایگاهِ خود را در روابط بین‌الملل تقویت کرده و در پی آن هستند تا بتوانند در روابطِ خود با چین ، روسیه ، گروه بریکس یا حتی در روابطِ خود با کشورهای غربی، منافعِ بیشتری کسب نمایند.
طبقِ پژوهشی که اخیراً در روسیه انجام پذیرفت مشخص شد که در برنامهٔ درسیِ ۲۰ دانشگاه پیشرو در دنیا ( در رشتهٔ روابط بین‌الملل در کشورهای غربی) وقتِ اندکی صرف آموزش « تاریخ روابط بین‌الملل » ، « زبانهای خارجی» و « مطالعات منطقه‌ای » می شود! در نتیجه فارغ التحصیلان این دانشگاهها که تحلیلگران و دیپلمات‌های آینده از میان ایشان انتخاب خواهد شد در برنامه‌های آموزشی خود فرضا هیچ شناختی از تاریخ، نظامِ سیاسی، سیاست خارجی و اوضاع اقتصادی و اجتماعی در کشوری خاص مثلِ روسیه پیدا نمی کنند در حالیکه بحران در روابط بین‌المللی حاکی از نیاز فوری و اضطراری به آموزش متخصصان در رشتهٔ مطالعات منطقه‌ای است. بدین ترتیب در کشورهای غربی، آموزش در خصوصِ روسیه یا هر جای دیگری بسیار محدود شده است، در نتیجه روز به روز انجام گفتگو و تفاهم با غرب برای بسیاری از کشورها در دنیا سخت تر و بلکه غیر ممکن خواهد شد چون بر اثر سوء تفاهم، دیگر موضوعی برای گفتگو و مفاهمه میان غرب و دیگران باقی نخواهد ماند! متأسفانه غربی ها در تماس با دیگران عادت به استفاده از کلیشه های ثابت ذهنی و نظریاتِ دُگم کرده اند در نتیجه با لجاجت و خیره سری سعی می کنند دیدگاههای تنگ نظرانهٔ خود را جلو ببرند و اساسا هیچ آمادگی برای انجام گفتگوئی منطقی ندارند! هانس جی مورگنتا یکی از واقع گرایانِ مشهور در نیمهٔ اول از قرن بیستم در جائی نوشت :« مادامی که هنوز ذات انسان کامل نشده باشد هیچ جنگی تمام نخواهد شد». در هر منازعه‌ای ابتدا باید نقاطِ ضعفِ طرف مقابل فهمیده شود تا بتوان به او فهماند که می تواند نیازهایش را از راه قابل قبول دیگری ( غیر از جنگ) برآورده سازد.
