اخیرا گزارش‌هایی در روزنامه‌های دیلی‌میل بریتانیا و وال استریت ژورنال آمریکا منتشر شده که احتمال نشت این ویروس را از آزمایشگاهی در ووهان افزایش داده است. به همین دلیل جو بایدن به نهادهای اطلاعاتی این کشور دستور داده است نتیجه تحقیقات خود را در مورد علت اصلی انتشار این ویروس بیان کنند.
این ویروس که منجر به همه‌گیری بیماری کووید-۱۹ در سراسر جهان شده است، نخستین بار در اواخر سال ۲۰۱۹ در شهر ووهان چین شناسایی شد. از آن زمان تاکنون ۱۶۸ میلیون نفر در سراسر جهان به کووید-۱۹ مبتلا شده و از میان آنها دست کم ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر جان باخته‌اند. برخی حتی می‌گویند احتمالا سه برابر این آمار رسمی، فوتی‌های ناشی از ویروس کرونا باشند.
مقام‌ها ابتدا بیماران اولی را که به کرونا مبتلا شده بودند مرتبط با بازار ماهی‌فروشان و حیوانات زنده دانستند و گفتند احتمالا این ویروس از حیوان به انسان منتقل شده است. اما اخیرا، یک بار دیگر رسانه‌های آمریکایی و غربی از افزایش شواهدی که شیوع این ویروس را از یک آزمایشگاه ویروس‌شناسی در ووهان چین مطرح می‌کند، نوشته‌اند. دولت چین که بارها چنین ادعاهایی را رد کرده، اما همزمان اجازه دسترسی کامل به اطلاعات در این زمینه را هم نمی‌دهد، ضمن محکوم کردن این تئوری‌ها گفته است منشأ ویروس کرونا می‌توانسته آزمایشگاهی در آمریکا باشد.
کاخ‌سفید در بیانیه‌ای که روز چهارشنبه منتشر کرده، گفته جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا از همان زمان ورود به کاخ‌سفید خواستار تهیه چنین گزارشی شده بود از جمله اینکه خواسته بود نهادهای اطلاعاتی درباره سرمنشأ آغاز شیوع این ویروس چه از حیوان به انسان و چه از طریق نشت تصادفی از یک آزمایشگاه تحقیق کنند و وقتی این ماه نتایج گزارش را دریافت کرد از این نهادها خواست تلاش‌های خود را دوچندان کنند و پیگیر تحقیقات باشند.
جامعه اطلاعاتی آمریکا چه می‌گوید؟
پس از درخواست جو بایدن برای مشخص شدن منشأ پیدایش ویروس کرونا، جامعه اطلاعاتی آمریکا اعلام کرد آژانس‌هایش دو تئوری در رابطه با منشأ ویروس کرونا دارند. بر این اساس دو آژانس اطلاعاتی آمریکا بر این باورند که این ویروس به صورت طبیعی از تماس انسان با حیوانات آلوده ایجاد شده و یک آژانس دیگر هم بر این باور است که این ویروس در نتیجه یک حادثه آزمایشگاهی نشت کرده است.
دفتر مدیریت اطلاعات ملی آمریکا با اعلام اینکه جامعه اطلاعاتی آمریکا دقیقا نمی‌داند چطور، چگونه و از کجا ویروس کووید-۱۹ در ابتدای امر منتقل شده اما احتمالا به دو سناریو باور دارد، گفت: اکثریت بر این باورند که هیچ اطلاعات کافی درباره ارزیابی اینکه یکی از تئوری‌ها بر دیگری ارجح باشد، وجود ندارد.
در بیانیه این دفتر همچنین به هویت دو آژانس از ۱۷ آژانس اطلاعاتی که باور دارند ویروس از طریق حیوانات آلوده منتقل شده یا اینکه کدام آژانس آن را بابت یک حادثه آزمایشگاهی می‌داند، اشاره‌ای نشده است.
دفتر مدیریت اطلاعات ملی آمریکا همچنین اعلام کرد، در هر دو تئوری آژانس‌ها اطمینان کامل درباره یافته‌های خود ندارند. یکی از منابع نزدیک به تحلیل‌های جامعه اطلاعاتی آمریکا می‌گوید، نه سیا و نه آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا هیچ کدام توضیح جایگزینی درباره منشأ ویروس نداده‌اند و افزود: اکثریت آژانس‌های اطلاعاتی آمریکا بر این باورند که اطلاعات کنونی در تعیین اینکه کدام سناریو از دیگری قابل قبول‌تر است، ناکافی است.
واکنش پکن به دستور بایدن
سفارت چین در آمریکا پس از دستور جو بایدن برای بازنگری اطلاعات درباره منشأ ویروس کرونا، گفت سیاسی کردن منشأ این ویروس می‌تواند ادامه تحقیقات را مختل کرده و تلاش‌های جهانی را برای جلوگیری از همه‌گیری تضعیف کند.
در حالی که سازمان بهداشت جهانی قصد دارد مرحله دوم تحقیقات درباره منشأ ویروس کرونا را آغاز کند، پس از اتهاماتی درباره درز تصادفی ویروس سارس-کو ۲ از آزمایشگاه تخصصی درباره کروناویروس‌ها در شهر ووهان، چین تحت فشار قرار گرفته است تا به بازرسان در تحقیقاتشان کمک کند.
چین به دفعات مسوولیت این آزمایشگاه درباره خروج و انتقال تصادفی این ویروس از آزمایشگاه را تکذیب کرده است و تاکید دارد آمریکا و کشورهای دیگر می‌خواهند با این اتهامات توجهات را به شکست خود در زمینه مهار این ویروس منحرف کنند.
سفارت چین اعلام کرد از مطالعه کامل همه موارد زودهنگام کووید-۱۹ در سراسر جهان و بررسی کامل برخی پایگاه‌های مخفی و آزمایشگاه‌های بیولوژیک در سراسر جهان پشتیبانی می‌کند. با این حال این کشور تاکنون اجازه دسترسی کامل به بازرسان سازمان بهداشت جهانی را برای بررسی دقیق‌تر نداده است.
با دستور بایدن حالا ممکن است چین بیش از پیش تحت فشار برای همکاری‌های بیشتر قرار بگیرد. بایدن گفته است نهادهای اطلاعاتی این کشور کنگره را هم در جریان تحقیقات خود قرار دهند.
