حزب عدالت و توسعه در حال گسترش ایدئولوژی خود هم در دیاسپورای ترکیه و هم در میان جمعیت مسلمان اروپایی از طریق سازمانها و سریالهای تلویزیونی پرطرفدار است.
کاهش حجم صادرات گاز از طریق اوکراین باعث شد که مسیرهای جایگزین، از جمله خطوط لوله عبوری از ترکیه (همچون پروژه تُرکاستریم)، بیش از پیش مورد توجه قرار گیرند.
ترکیه و آذربایجان در رویکردی واقعگرایانه سازوکار 2+1 را توسعه داده و با تکمیل ضعفهای ساختاری و کارکردی سازمان کشورهای ترک به مرور عملگرایی بیشتر و اثرگذارتری را در قبال آسیای مرکزی به معرض نمایش میگذارند. این فرایند اگرچه از سوی آسیای مرکزی کاملاً عملگرایانه پیش میرود، اما به مرور زمان میتواند برخی تغییرات سیاسی را در گرایشهای ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی این کشورها ایجاد کند. در تقلیلگرایانهترین رویکردِ ممکن، بسط این ایدههای سیاسی و متعاقب آنها ژئوپلیتیکی میتواند مزیتهای نسبی ایران را کمرنگ کرده و یا هزینۀ بالفعلسازی آنها را افزایش دهد. در چنین شرایطی جمهوری اسلامی ایران ناگزیر از رویکرد موازنهای مشابه است.
تا کنون، دولت ترامپ درباره اینکه حلوفصل درگیری روسیه-اوکراین چگونه باید بر مسأله کلی امنیت اروپا تأثیر بگذارد، اظهار نظر مشخصی نکرده است.
در سال ۲۰۲۴، آسیای مرکزی رقابتهای ژئوپلیتیکی بین روسیه، چین و ایالات متحده را پشت سر گذاشت
احیای بحث درباره فروش گاز، برخی از صادرکنندگان گاز طبیعی مایع (LNG) آمریکا را نگران کرده است
چین با ترویج مفهوم «الگوی مدرنیزاسیون چینی» به دنبال ارائه تصویری از توسعه و رشد اقتصادی در آسیای مرکزی است که غیرهژمونیک، غیر مداخله گرانه و غیر تحمیلی است و خود را به عنوان جایگزینی برای هر دو مدل روسی و غربی قرار می دهد. این الگوی مدرنیزاسیون که با توسعه از بالا به پایین مشخص می شود، با هر دو الگوی توسعه شوروی و غربی متفاوت است. بر خلاف الگوی توسعه کاملاً تحت کنترل دولت در دوران شوروی، الگوی توسعه چینی کاملاً دولت محور نیست و بر خلاف الگوی غربی، کاملاً متکی به شرکت های خصوصی نیز نیست. به جای آن، این الگو یک سیستم ترکیبی را نشان میدهد که ترکیبی از کنترل دولتی با مکانیسم های بازارمحور است. الگوی مدرنیزاسیون چینی در واقع مکمل و تقویت کننده سرمایه گذاری و روابط تجاری قابل توجه چین در آسیای مرکزی است که طی دو دهه گذشته 105 میلیارد دلار را وارد این منطقه ساخته است. با این وجود، الگوی توسعه اقتصادی چین به دلیل برخورداری از ریشه های عمیق در سنت چینی و آیین کنفوسیوس، ارائه تفسیری متمایز از مارکسیسم و پیشبرد توسعه نامتوازن سیاسی و اقتصادی، هنوز نتوانسته خود را به عنوان پارادایم مسلط توسعه در آسیای مرکزی تثبیت کند.
باوجود انتقادات، خصلتهای غیرقابلپیشبینی و روحیه معاملهگر ترامپ میتواند به اوکراین کمک کند تا به آتشبس و توافق صلحی بر اساس شرایط خود دست یابد.
رویکرد ترامپ به معاملات مبتنی بر سود مالی و منافع کوتاهمدت است، نه راهحلهای جامع و بلندمدت.