#اختصاصی
به قلم: مهدی نوری چورتی؛ دانشجوی دکترای مطالعات روسیه و پژوهشگر ایراس
مقدمه
پدیده افکار عمومی به صورت سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بر حیات یک جامعه اثر می‌گذارد و هویت باطنی یک جامعه را مشخص می‌کند. افکار عمومی در تعریف به مجموعه‌ای از دیدگاهها، نگرش‌ها و باورهای فردی در مورد یک موضوع خاص اشاره دارد که توسط بخش قابل توجهی از یک جامعه بیان می شود. دانشمندان علوم سیاسی و برخی از مورخان تمایل به تأکید بر نقش افکار عمومی در حکومت و سیاست دارند و به تأثیر آن در توسعه سیاست دولت توجه ویژه‌ای دارند. در واقع، برخی از دانشمندان علوم سیاسی، افکار عمومی را معادل اراده ملی می‌دانند.
در روسیه به اعتقاد صاحب‌نظران دو نوع نگرش به سیاست در کنار هم به مدت چند قرن وجود داشته است: نوع طرف‌دار اقتدارگرایی و نوع دموکراتیک. (۱) بسیاری از مردم روسیه معتقدند آزادی فقط در یک جامعه منظم ممکن است و دولت مسئول ایجاد نظم اجتماعی و اخلاقی است و عدالت را بیشتر به عنوان برابری اجتماعی می‌دانند تا برابری در مقابل قانون.
زمانی که در یک نظرسنجی از گروهی از مردم روسیه سوال شد که چه آزادی‌هایی برای آنان مهم است، بیش از نیمی از آنها «آزادی که در موارد بیماری، از دست دادن شغل و یا فقر از سوی دولت حمایت شوند» و نیز «آزادی برای خرید چیزهایی که می‌خواهم» را به عنوان مهم‌ترین آزادی خود دانستند. آزادی‌هایی مثل حق رأی برای احزاب سیاسی رقیب و یا مشارکت در تظاهرات سیاسی تنها ۱۰ تا ۱۳ درصد بود. به علاوه در حالی که ۶۴ درصد آزادی انتخاب شغل خود را نام بردند، فقط ۳۰ درصد آزادی دینی و ۳۸ درصد آزادی برای کسب دارایی مانند املاک یا ماشین را نام بردند. این دیدگاه عملگرایانه از دموکراسی به توضیح این مطلب کمک می‌کند که چرا بسیاری از روس‌ها از دموکراسی هدایت شده پوتین حمایت می‌کنند. (۲)
طبق نظرسنجی انجام شده توسط بنیاد افکار عمومی (FOM) بیش از ۸۰ درصد از روس‌های مورد بررسی و واجد شرایط رای دادن قصد دارند در انتخابات ریاست جمهوری در ماه مارس شرکت کنند. این نظرسنجی نتیجه بررسی و تحلیل نظرات بیش از ۱۵۰۰ بزرگسال روس واجد شرایط انجام است. طبق ادعای تحلیلگران آن، خطای آماری این نظرسنجی از ۳٫۶٪ تجاوز نمی‌کند.
طبق این نظرسنجی ۵۷ درصد از پاسخ دهندگان تمایل قاطع خود را برای شرکت در انتخابات ابراز کردند. ۱۳ درصد دیگر از پاسخ دهندگان به احتمال زیاد در انتخابات شرکت می‌کنند. در مجموع، ۸۳ درصد از پاسخ دهندگان آماده رای دادن هستند. در نظرسنجی انجام شده، ۷۹ درصد تاریخ و ماه انتخابات را نام بردند. این امر نشان می‌داد که شرکت کنندگان به طور کامل از زمان و تاریخ انتخابات آگاهی داشتند.
طبق این نظرسنجی، اگر رای گیری روز یکشنبه ۱۸ فوریه برگزار شود، ۸۱ درصد از کسانی که آماده شرکت در آن هستند، گفته‌اند که به ولادیمیر پوتین رای می‌دهند. این نظرسنجی می‌گوید: «نیکولای خاریتونوف (CPRF) و لئونید اسلوتسکی (LDPR) هر کدام ۳ درصد و ولادیسلاو داوانکوف (کاندید جدید) – ۲ درصد رای دریافت خواهند کرد.» (۳)
پیش از این، مرکز تحقیقات افکار عمومی روسیه (VCIOM) نتایج نظرسنجی خود را نیز منتشر کرده بود: طبق بررسی‌های انجام شده توسط این مرکز ۷۷ درصد از مردم روسیه آماده شرکت در انتخابات هستند، که از این تعداد ۶۳٪ از آنها قطعا رای خواهند داد و ۱۴٪ دیگر احتمالاً شرکت خواهند کرد.
در این افکارسنجی ۸۶ درصد از پاسخ دهندگان تاریخ، ماه و سال انتخابات را نام برده‌اند. اگر رای گیری در روز یکشنبه ۱۸ فوریه برگزار می‌شد، ۷۹ درصد از واجدین شرایط رای به پوتین، ۴ درصد به داوانکوف و خاریتونوف و ۲ درصد از کسانی که قصد شرکت در پای صندوق‌های رای را دارند از اسلوتسکی حمایت می‌کردند. (۴)
شورای فدراسیون انتخابات را برای ۱۷ مارس ۲۰۲۴ تعیین کرد. کمیسیون مرکزی انتخابات روسیه تصمیم گرفت که رای گیری سه روز طول بکشد: ۱۵، ۱۶ و ۱۷ مارس. این اولین انتخابات ریاست جمهوری سه روزه در روسیه خواهد بود. در ابتدا تعداد شرکت کنندگان بیشتر بود اما در نهایت در برگه رای چهار نام وجود دارد.
تقریبا ۸۰ درصد از مردم روسیه آماده شرکت در انتخابات ریاست جمهوری فدراسیون روسیه هستند که در ۱۷ مارس ۲۰۲۴ برگزار می‌شود. این را میخائیل مامونوف، رئیس بخش تحقیقات سیاسی مرکز همه روسیه برای مطالعه افکار عمومی، با ارائه نتایج این نظرسنجی اعلام کرد.
مامونوف در جریان میزگردی در این نشست گفت: «در میان ۹۲ درصد از کسانی که اعلام می‌کنند در انتخابات شرکت می‌کنند ، ۷۸ درصد از پاسخ دهندگان در حال حاضر آمادگی خود را برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری اعلام کرده‌اند. این شاخص اهمیت انتخابات آتی را برای روس‌ها تایید می‌کند. به گفته وی، روس‌ها از قبل تصویری از انتخابات آینده شکل داده‌اند. ۶۱ درصد توانستند ماه و سال انتخابات را نام ببرند، یعنی می‌دانند که انتخابات در آینده نزدیک برگزار می‌شود». مامونوف می‌افزاید: به گفته جامعه شناسان، ۸۹ درصد از مردم روسیه، انتخابات ریاست جمهوری روسیه را رویدادی مهم برای کشور می‌دانند، در حالی که ۸۴ درصد آن را رویدادی مهم برای خود شخصا می‌دانند. این نظرسنجی در ۳۰ نوامبر در میان ۱٫۶ هزار بزرگسال روس انجام شد. (۵)
به نوبه خود، مدیر عامل پروژه‌های بنیاد افکار عمومی، لاریسا پائوتووا، گفت که اکثریت روس‌ها (۷۰٪) از نامزدی پوتین برای یک دوره جدید حمایت می‌کنند، همانطور که داده‌های یک مطالعه توسط FOM از ۱۲ اکتبر تا ۱۳ نوامبر در میان بیش از ۶٫۱ هزار پاسخگوی بزرگسال این را نشان داد.
پاسخ دهندگان عمدتاً اعتماد، امید، آرامش، اطمینان به آینده، غرور و قدردانی را از ویژگی‌های پوتین نام بردند. به طور کلی، اکثریت پاسخ دهندگان معتقدند که کار رئیس جمهور منافع آنها را برآورده می‌کند.
نتیجه گیری
بررسی افکار عمومی روسیه در آستانه انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۴ روسیه نشان می‌دهد که اکثر جامعه روسیه آمادگی شرکت در انتخابات را دارند و به خوبی زمان و تاریخ برگزاری آن را می‌دانند. آن چه که طبق نظرسنجی‌ها مبرهن و قابل پیش بینی است، ولادیمیر پوتین با اختلاف بسیار بالایی در صدر جدول قرار دارد و رقیب‌های وی تهدیدی جدی برای وی در انتخابات پیش رو محسوب نمی‌شوند.
منابع
- Ponsard, lionel (2007), Russia, Nato and cooperative Security, Bridge the gap, Routledge, New York.
- Remington, Thomas (2012), politics in Russia, pearson publication,, Longman, United States.
- https://tass.ru/obschestvo/200015435.
- https://iz.ru/1643171/2024-02-01/vtciom-ozhidaet-uroven-iavki-na-vyborakh-prezidenta-rf-vysihe-60.
- https://tass.com/2024-russian-presidential-election.
