قدرت شفیعی
در شرایطی که تنش‌ها میان باکو و ایروان شدت گرفته و این احتمال جدی وجود دارد که باکو با حمایت ترکیه و اسرائیل در فکر اشغال بخشی از خاک ارمنستان باشد (همین حالا هم در نتیجه حملات چند روز اخیر بخشی را در اشغال دارد)، نانسی پلوسی به یکباره از ناکجا به ایروان رفته و گفت: هدف از این سفر حمایت از “امنیت، ثبات اقتصادی و حکومت دموکراتیک در ارمنستان و منطقه قفقاز” است.
پلوسی در مجموعه ای از توئیت های اختصاص داده شده به سفر خود به ایروان، یادآور شد که در سال ۲۰۱۹ مجلس نمایندگان با اکثریت آرا نسل کشی ارامنه را به رسمیت شناخت و در آوریل ۲۰۲۱، رئیس جمهور جو بایدن اولین رهبر آمریکایی بود که علناً قتل عام ارامنه را اعلام کرد. در امپراتوری عثمانی در قرن بیستم یک نسل کشی قرن (در آن زمان، بر اساس برآوردهای مختلف، از ۶۶۰ هزار تا ۱٫۵ میلیون ارمنی در قلمرو ایالت کشته شدند). ترکیه و آذربایجان این رویدادها را به عنوان نسل کشی به رسمیت نمی شناسند.
البته وضعیت مرز دو کشور همچنان متشنج است اما بر اساس گفته‌های جداگانه پاشینیان و اردوغان، فعلا درگیری‌ها متوقف شده است.
نکته عجیب اما ورود یکباره آمریکا و آن هم پلوسی به این موضوع است. تهران از ماه‌ها پیش در خصوص برنامه احتمالی کشورهای متخاصم برای اشغال ارمنستان و قطع مرزمان با ایروان هشدار داده بود و حس می کرد برای مقابله با چنین برنامه‌ای تنهاست چراکه هیچ یک از قدرت های منطقه ای یا بین المللی حتی روسیه تمایلی به جلوگیری از این طرح اسرائیلی-ترکی نداشتند.
با این حال، در روزهای اخیر ناگهان فرانسه از حمایتش از تمامیت ارضی ارمنستان گفت و حالا هم پلوسی به طور مستقیم به این موضوع اشاره کرده است. آن هم نانسی پلوسی که همین چند وقت پیش با سفرش با تایوان، در آستانه به راه انداختن یک جنگ بزرگ دیگر بود.
هرچند در ظاهر امر، آمریکا در این موضوع خاص تقریبا در طرف منافع ایران قرار می گیرد، اما برخی احتمال می دهند که شدت گرفتن تنش ها در قفقاز و آسیای مرکزی (میان تاجیکستان و قرقیزستان) آن هم همزمان با ضد حمله گسترده اوکراین به روسیه در آستانه هوای سرد پاییزی، خود ممکن است یک طرح ناتو برای گسترش فشار بر روسیه و حتی ایران باشد.
حالا باید دید باکو با وجود جدیت ایران، هشدارهای پی در پی مقامات و حتی استقرار نظامیان در مرز و حالا هم حمایت آمریکا از ارمنستان حداقل در ظاهر، حاضر خواهد شد هزینه‌های این کشورگشایی را به جان بخرد یا خیر!
