«اگرچه بعضی از ارامنه گاهی با از ترس یا برای منافعی ننگین تغییر مذهب میدهند، اما اغلب پشیمان شده و به دین اصلی خود رجعت مینمایند. کمتر اتفاق میافتد که کسی تا آخر در مذهب محمدی باقی بماند. اگر یک ارمنی تغییر مذهب بدهد و بعد نادم شود و بخواهد توبه کند، باید در همان شهر و محلی که مسلمان شده به کلیسای ارامنه رفته و توبه بنماید چراکه در شهر دیگر او را در کلیسا نمی پذیرند.
غالبا این تغییر مذهب وقتی اتفاق میافتد که پسری از پدرش پول فوق العاده برای خرجی بخواهد و پدر مضایقه کند. آنوقت پسر مسلمان میشود که از قانون علی (ع) استفاده نماید که مالک منحصر بفرد اموال پدرش میشود . حتی یک برادر زاده اگر مسلمان بشود، اموال عم خود را صاحب میشود . ولی باید بدانند که این قانون فقط درباره عیسویانی که رعیت پادشاه صفوی ایران هستند بموقع اجرا میرسد.
اما حالا مدتی است که ارامنه چاره برای این کار پیدا کرده اند. همینکه فرزند نا اهل ولخرجی در خانواده پیدا میشود، پدر یا اقوامیکه ممکن است مالشان بواسطه تغییر مذهب به او انتقال بیابد، اموالشان را به دوست صدیقی به توریه میفروشند و منتقل مینمایند. اما این بیع و انتقال باید در محضر مفتی و قاضی واقع شود و محرمانه قاضی را شاهد این توریه قرار میدهند و همین حیله سبب شده است که امروز خیلی کم اتفاق میافتد که ارامنه جوان تغییر مذهب بدهند.»
منبع : سفرنامه تاورنیه
👈🏻تهیه شده در تحریریه ایراس
