هوش مصنوعی در حال تبدیل شدن به یکی از ابعاد جدید قدرت در دنیاست. این موضوع میتواند به ساختار مرکز- پیرامونی نظام بینالملل که ناشی از شکاف تکنولوژیکی است، عمق بیشتری ببخشد. در این میان، 5 کشور آسیای مرکزی به خوبی متوجه تغییرات در حوزۀ قدرت و نظام بینالملل شدهاند و ضمن تعریف چشماندازهای مشخص، گامهای هوشمندانهای جهت بهرهبرداری از ظرفیتهای هوش مصنوعی برداشتهاند. در این مسیر جمهوری قزاقستان و پس از آن جمهوری قرقیزستان پیشگام هستند و از زیرساختهای معتبرتری برخوردارند.
اردوغان در حالی در نشست خبری با علی اف در شهر شوشا، از راه اندازی پلتفرم ۶ جانبه ترانزیت منطقه قفقاز با حضور ایران سخن می گوید که به نظر می رسد ایران دست برتر را در این حوزه داشته باشد.
از زمان شروع روند صلح افغانستان در سال ۲۰۱۸، روسیه و ایران به بازیگران فعال منطقهای در امور افغانستان تبدیل شدهاند. علاوه بر این، مشارکت چین با این کشورها آینده افغانستان را پس از خروج امریکا بیشتر ترسیم خواهد کرد
تلاشهای آمریکا برای توافق درخصوص استقرار پایگاه نظامی در یکی از کشورهای آسیای مرکزی پس از خروج از افغانستان تاحدودی عجیب بود. در اوایل ماه می رسانههای آمریکایی از جستجوی محلی برای پایگاههای نظامی توسط پنتاگون در نزدیکی افغانستان خبر دادند. ازبکستان و تاجیکستان نامزدهای مورد نظر برای استقرار پایگاه نظامی بودند. در برخی مطالب به قرقیزستان هم اشاره شده است. در پایان ماه پاکستان هم به این لیست اضافه گردید.
نظام سیاسی ترکیه که در سال 1950، از یک نظام سیاسی تک حزبی به یک نظام پارلمانی چند حزبی تغییر یافته بود و طبق قانون اساسی 1961، این نظم سیاسی به مکانیزمهای نظارت و کنترل مجهز شده بود؛ در سال 2017، با برگزاری رفراندم قانون اساسی از پارلمانی به ریاستی تغییر یافت و در تاریخ 24 ژوئن 2018 با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری رسمیت یافت. روندی که اساساً خوشایند رهبران احزاب سیاسی راستگرایی است که متکی به آراء بالای 60 درصدی جامعه محافظه کار و اسلامگرای ترکیه هستند. سلیمان دمیرل، تورگوت اوزال و رجب طیب اردوغان نمونه بارز این طیف از رهبران هستند.
حملات طالبان برخی نظامیان دولتی افغانستان را مجبور کرده تا به تاجیکستان و ازبکستان پناهنده شوند.
هرات، این نقطة کانونی خراسان بزرگ، منتظر شکوهی دوباره است. خرم روزگاری را مردم ایران و افغانستان به روزگار یکپارچگی سرزمینی شان تجربه کردند و خاطرات نیکوئی را در دل تاریخ برجای گذاشته اند. بیش باد و کم مباد پیوندها و همدلی ها.
هدف پنهانی آمریکا از خروج از افغانستان تقویت هولدینگ ترور تندروها در خاک افغانستان و سوق دادن آن به سمت فدراسیون روسیه، در درجه اول به سوی مناطقی است که جمعیت مسلمان در آنها زندگی می کنند.
ايران، تركيه و روسيه در حال شكلدادن مدل جديدي از روابط چندجانبه هستند. اين سه كشور كه درگير ائتلافهاي رسمي نيستند، سعي دارند ثابت كنند كه ميتوان نفوذ غرب را محدود كرد و در عين حال منافع يكديگر را نيز تهديد نكرد. اين تركيب منافع مرتبط و متناقض كه مدل اوراسيايي روابط چندجانبه را ميسازد، يكي از نتايج تغييرات نظم جهاني است.