قدرت شفیعی
در روزهای نخست، مسکو مشخصا سعی داشت کییف را فتح کند اما مشخص نبود بعد از آن به دنبال خلع حاکمیت زلنسکی است یا صرفا می خواهد خواستههایش را تحمیل کند. و البته تا همین چندی پیش هم بارها مقامات ارشد روس گفته بودند به دنبال تغییر حاکمیت نیستند.
وقتی موانع جدی بر سر راه عملیات نظامی پدیدار شد، روسیه سریعا اهداف خود را تغییر داد و اعلام کرد که از اول هم صرفا به دنبال آزاسازی دونباس و سایر مناطق روستبار اوکراین بوده و در نهایت هم صرفا از کییف می خواهد تا شروطش را بپذیرد.
حالا اما باز هم شرایط جنگ با افزایش اعتماد به نفس کرملین در حال تغییر است. سرگئی لاوروف اخیرا گفته است که اهداف روسیه حالا فراتر از دونباس و شرق اوکراین است. او مشخصا اشاره کرد که واقعیت های میدانی و جغیرافیایی نسبت به ماه مارس که دو کشور در استانبول مذاکره داشتند تغییر چشمگیری کرده و حالا روسیه فقط نگاهش به دونباس نیست، بلکه نیم نگاهی به مناطق خرسون، زاپوروژسکایا و حتی اودسا دارد. او خیلی واضح گفته که روسیه حالا خلع زلنسکی از قدرت را هم در لیست وظایفش قرار داده است.
او همچنین امکان مذاکره را هم رد کرد و گفت که طرف اوکراینی تحت فشار غرب فقط به دنبال رویارویی نظامی است. از سوی دیگر رمضان قدیروف هم ویدئویی از نظامیانش منتشر کرده که روی لباس آن نوشته شده: “به سوی کییف”.
ظاهر امر نشان می دهد که روسیه حالا دیگر به این شهرهای فرعی راضی نمیشود و ممکن است باز هم نگاه خود را معطوف کییف کرده باشد. این تغییر رویکرد می تواند دو پشتوانه نظامی و اقتصادی داشته باشد.
از یک سو، درآمد روسیه از منابع انرژی در اثر تحریمهای غرب نه تنها کمتر نشده، بلکه افزایش هم داشته است. و دولت توانسته فشار اقتصادی را به خوبی مدیریت کند تا تورم و کاهش ارزش پولش را به حداقل برساند. به گفته بسیاری از کارشناسان نظامی، اگر مسکو بخواهد کییف را تسخیر کند، عملیات نظامی ممکن است تا بیش از یک سال دیگر ادامه داشته باشد. با این اوصاف، مسکو با توجه به وضعیت جیبش، توان پشتیبانی مالی عملیاتش را در خود دیده است.
از سوی دیگر، با وجود اینکه کشورهای غربی و در راس آنها آمریکا میلیاردها دلار سلاحهای پیشرفته در اختیار اوکراین قرار داده و میدهند، روسیه توانسته به تدریج قدرت نظامی خود را به طرف مقابل دیکته کند. روسیه تقریبا از ماه سوم جنگ ابتکار عمل را در دست گرفته و طی دو ماه اخیر هرچند آرام، ولی رو به جلو حرکت کرده و در تمامی خطوط درگیری، نظامیان اوکراین در حال عقب نشینی هستند. با این حال، این روند مدتی است که ادامه دارد، اما در روزهای اخیر چه تغییر شگرفی در توان نظامی روسیه رخ داده که به آنها اعتماد به نفس لازم برای گسترش دامنه خواستههایشان داده است؟
هنور هیچ کس نمیتواند اهداف جدید مسکو را تحلیل و مشخص کند. با این حال، تجربه نشان داده که این اهداف ممکن است باز هم تغییر کنند.
این تغییر رویکرد در حالی رخ داده که ظاهرا کییف هم کم نیاورده و زلنسکی همین امروز گفته که سعی خواهد در شش هفته آینده، مناطقی که تحت کنترل روسیه هستند را به اوکراین بازگرداند. باز هم پای تسلیحات راهبردی آمریکایی در میان است؟ روسیه چه تسلیحات جدیدی را وارد بازی کرده که میخواهد کییف را بگیرد؟
نظر شما چیست؟
