دنباس در واقع حوضه آبریز دونتس بخش شمالی رود دونتس است که از طریق رود دن به دریای آزوف می‌ریزد. در مارس ۲۰۱۴ در پی «یورو-میدان» (اصطلاحی که به موج اعتراضات و ناآرامی‌های مردمی در اوکراین اطلاق می‌شود که آغازگر آنها تظاهرات مردمی شب ۲۱ نوامبر سال ۲۰۱۳ در کی‌یف، به منظور تحقق اتحاد و یکپارچگی بیشتر با اتحادیه اروپا بود) و انقلاب مردمی ۲۰۱۴ اوکراین، مناطق بزرگی از دنباس دچار ناآرامی شد. این ناآرامی‌ها بعدا به نبرد بین دولت پساانقلابی اوکراین و تجزیه‌طلبان جمهوری‌های خودخوانده دونتسک و لوهانسک تبدیل شد.
تا پیش از جنگ، دنباس پرتراکم‌ترین منطقه اوکراین پس از پایتخت این کشور، کی‌یف، بود. استان دونتسک تا پیش از جنگ پنجمین شهر بزرگ اوکراین و پایتخت غیررسمی دنباس به‌شمار می‌رفت. دیگر شهرهای بزرگ این منطقه لوهانسک (به اوکراینی و لوگانسک به روسی)، ماریوپول، ماکیئیفکا، هورلیفکا، کراماتورسک، اسلوفیانسک، آلچفسک، سیورودونتسک و لیسیچانسک بودند. امروزه شهر کراماتورسک مرکز اداری موقت استان دونتسک و سیورودونتسک مرکز اداری موقت استان لوهانسک به‌شمار می‌روند.
در طرف تجزیه‌طلب نیز دونتسک، ماکیئیفکا و هورلیفکا بزرگترین شهرهای جمهوری خلق دونتسک و لوهانسک و آلچفسک، بزرگترین شهرهای جمهوری خلق لوهانسک هستند. استان دنباس با حدود چهار و نیم میلیون نفر جمعیت پرجمعیت‌ترین استان اوکراین است و با مساحتی بالغ بر ۲۶ هزار و ۹۰۰ کیلومتر مربع تقریبا ۴/۴ درصد از مساحت کل اوکراین را تشکیل می‌دهد. مرکز این استان شهر دونتسک است. این استان که در جنوب شرق اوکراین واقع شده تا نوامبر سال ۱۹۶۱ به افتخار ژوزف استالین به نام استان استالینو شناخته می‌شده و اکنون دو میلیون نفر جمعیت دارد.
حدود ۵۷ درصد از مردم استان دونتسک از نژاد اوکراینی و ۳۸ درصد روس‌تبار و حدود پنج درصد از سایر نژادها هستند. ولی به لحاظ زبانی که در آن صحبت می‌شود، حدود ۷۵ درصد مردم استان دونتسک به زبان روسی صحبت می‌کنند و تنها ۲۴ درصد به زبان اوکراینی حرف می‌زنند. در شمال شرق آن، استان لوهانسک و در شمال غرب آن استان خارکیف قرار دارد. این استان از غرب با استان‌های دنیپروپتروفسک و زاپروژیا هم مرز است. این استان در جنوب ساحلی با دریای آزوف دارد و از شرق با کشور روسیه هم مرز است.
در ادامه تحولات اوکراین در سال ۲۰۱۴ و پس از رای مردم شبه جزیره کریمه به جدا شدن آن از اوکراین، روز یکشنبه ۱۱ ماه مه سال ۲۰۱۴ استان دونتسک هم‌زمان با استان لوهانسک شاهد برگزاری یک همه‌پرسی به منظور استقلال از کی‌یف بود. در این همه‌پرسی بیش از ۸۹ درصد رای‌دهندگان به خودمختاری استان دونتسک رای دادند. استان لوهانسک، به روسی (لوگانسک) از استان‌های شرقی اوکراین است. مرکز این استان شهر لوهانسک است.
در سال ۲۰۱۴ و پس از جدا شدن شبه جزیره کریمه از اوکراین، روز ششم آوریل ۲۰۱۴ هواداران روسیه در سه استان لوهانسک، دونتسک، و خارکیف اقدام به تصرف ساختمان‌های دولتی کرده و خواستار برگزاری همه‌پرسی در مورد پیوستن این استان‌ها به روسیه شدند. در ادامه این تحولات در روز ۱۱ ماه مه سال ۲۰۱۴، استان لوهانسک شاهد برگزاری همه‌پرسی کسب استقلال از کی‌یف بود که در این همه‌پرسی بیش از ۹۶ درصد رای‌دهندگان به خودمختاری لوهانسک رای دادند. در ۵ نوامبر سال ۱۹۳۵ این شهر تغییر نام داده و به افتخار کلیمنت ووروشیلوف، فرمانده نظامی شوروی و سیاستمدار، «ووروشیلوف‌گراد» نامیده شد.
در ۵ مارس سال ۱۹۵۸، با دستور خروشچف مبنی بر اینکه نام افراد زنده بر روی شهرها گذاشته نشود، نام قدیمی این شهر نیز به آن بازگشت. در ۴ مه سال ۱۹۹۰، با فرمان شورای عالی جمهوری سوسیالیستی شوروی اوکراین نام اصلی شهر به شهر لوهانسک بازگشت؛ جمعیت کنونی آن یک و نیم میلیون نفر است. پیشینه این شهر به سال ۱۷۹۵ بازمی‌گردد. در آن تاریخ یک صنعتگر انگلیسی به نام «چارلز گاسکُنیه» یک کارخانه فلز در این مکان تاسیس کرد. این آغاز صنعتی بود که هنوز هم در این شهر به رونق خود باقی است.
لوهانسک در سال ۱۸۸۲ به عنوان شهر رسمیت یافت. این شهر که در حوضه آبریز رود دونتس قرار گرفته به یکی از مراکز مهم صنعتی در شرق اروپا تبدیل شد، به‌ویژه اینکه شرکت بزرگ لوکوموتیوسازی «لوهانسک‌تِپلووُز» در آن قرار گرفته است.
دنباس همچنین در مرکز نبرد فرهنگی بین کی‌یف و مسکو قرار دارد که می‌گوید این منطقه، بخش بزرگی از شرق اوکراین، روس‌زبان است و باید از ناسیونالیسم اوکراینی محافظت شود. دنیس پوشیلین، که در سال ۲۰۱۸ در انتخابات مورد مناقشه کی‌یف انتخاب شد، رهبر دونتسک لئونید پاسچنیک منطقه جدایی‌طلب لوهانسک را رهبری می‌کند.
