میدان مشترک گازی «فرزاد بی» در محدوده بلوک فارسی در نوار مرزی ایران و عربستان و در فاصله نزدیک ۲۰ کیلومتری جزیره فارسی واقع شده و در سال ۱۳۸۷ توسط «اوانجیسیهند» کشف شد، بر اساس اعلام شرکت نفت و گاز پارس، میزان گاز درجای آن حدود ۲۳ هزار میلیارد فوتمکعب و مقدار میعانات گازی آن حدود ۵ هزار بشکه در ازای هر میلیارد فوتمکعب گاز تخمین زده میشود.
میدانی از زمان اکتشاف چشم هندیها بر آن متمرکز بوده اما سال گذشته قرارداد توسعه این میدان بعد از افت و خیز فراوان به شرکت پتروپارس سپرده و هدف از قرارداد نیز که بهصورت بیع متقابل اجرا میشود، دستیابی به تولید روزانه ۲۸ میلیون مترمکعب گاز ترش طی پنج سال اعلام شد.
واگذاری توسعه میدان به شرکت ایرانی در حالی است که هفته گذشته یک روزنامه هندی از قول مقامات این کشور گزارش داد که حتی اگر شرکتهای ایرانی عملیات توسعه این میدان گازی را اجرا کنند، کنسرسیوم شرکتهای هندی حق دریافت ۳۰ درصد از سود این پروژه دارد.
مقام هندی مدعی شده که پس از ۶ سال فعالیت لرزهنگاری و حفاری چاهها، همچنین صرف ۸۵ میلیون دلار هزینه، بلوک فارسی را کشف کرده که میدان گازی «فرزاد بی» نیز بخشی از آن است.
سیدمهدی حسینی درباره ادعای هندیها در مورد«فرزاد بی» به خبرنگار ایلنا گفت: آنچه مسلم است ما از زمان ملی شدن صنعت نفت اعطای امتیاز نفتی را به هر کسی ممنوع کردیم، به عبارت دیگر قراراد امتیازی در ایران ملغی بوده و مجوزی ندارد و هیچکس حتی با مجوز دولتی امکان انعقاد قرارداد امتیازی را ندارد، بنابراین ما قانونا حق نداشتیم برای هیچ کشوری امتیازی قائل شویم، در مورد «فرزاد بی» هم همینگونه است.
وی با بیان اینکه علاوه بر قرارداد امتیازی، قرارداد Production Sharing هم نمیتوانیم با کشوری داشته باشیم، افزود: مطابق قواعد کشور هنوز مجوزی برای نوع قراردادهای مشارکت در تولید وجود ندارد چون قراردادهای نفتی هر مدلی که هستند باید به تصویب دولت برسند در غیر این صورت قانونی نیست، بنابراین قرارداد با هندیها مشارکت در تولید هم نیست و حتی اگر به اشتباه قرارداد مشارکت در تولید هم منعقد شده شرط این است که با ما شریک شوند. صرف اینکه در مرحله اولیه اکتشاف یعنی لرزهنگاری انجام دهند و یا حتی در نگهداری چاه همراهی کنند حقی را برایشان ایجاد نمیکند، مگر اینکه در تمام مراحل اکتشاف تا تکمیل چاه، ارزیابی مخزن، توسعه و سرمایهگذاری و هزینه تولید شرکت داشته باشند، آنگاه میتوانستند بر اساس قرارداد سهمی در تولید داشته باشند که البته قطعا این نوع از قرارداد هم نمیتواند باشد، زیرا ما مجوز قرارداد مشارکت در تولید را نداریم اگر هم کسی منعقد کرده به لحاظ قانونی اشتباه بوده و نباید امضا میشد.
این کارشناس ارشد حوزه انرژی تصریح کرد: بنابراین آنچه میماند قراردادهای نوع بایبک است که اساسا در این قراردادها نیز هیچ حقی برای شرکت ایفا نمیشود مگر اینکه سرمایهگذاری کرده و به تولید برساند و اگر به تولید رسید، سرمایهگذاری به اضافه سود را در مدتکوتاه حداکثر ظرف ۵ سال بر میدارد یعنی سهم و امتیازی در تولید در چارچوب قرارداد بیع متقابل متصور نیست. شاید به همین دلایل است که شرکتهای نفتی بیع متقابل را نمیپذیرند چون این امتیاز گنجانده نشده است. بنابراین با همه احتمالات قراردادهای امتیازی، مشارکت در تولید و یا بایبک هر کدام اشکالاتی داشته و هیچکدام برای هندیها حقی را ایجاد نمیکند جز اینکه اگر هزینهای کردهاند که توسط شرکت ملی نفت تائید شده باشد همان هزینه را با سود دریافت خواهند کرد.
وی در ادامه با بیان اینکه ما باید با کشورهای مختلف، خصوصا کشورهای نزدیک و بازارهای با مصارف و تقاضای بالای نفت و گاز باید روابط داشته باشیم، خاطرنشان کرد: با هر کشوری متناسب با توان، ظرفیت و نوع بیزینس و تجارت میتوانیم وارد مذاکره شویم نه اینکه هر کشوری مدعی شد بخواهد در کشور ما کار انجام دهد. از نظر بنده هندیها بازار خوبی برای نفت ما هستند که البته این روزها تقریبا هیچ نفتی از ایران خریداری نمیکنند همچنین میتوانستند مقصد خوبی برای گاز ما باشد، بنابراین میتوانستیم یک رابطه تجاری با این کشور داشته باشیم، نه اینکه این کشور که نه برای توسعه میدان نفتی و گازی تکنولوژی دارد و نه مثل چینیها که اگرچه ویژگی خاصی به لحاظ تکنولوژی ندارند اما پول زیادی دارند، وارد قرارداد توسعه میدان شویم.
حسینی با بیان اینکه ورود هند به حوزه اکتشاف توسعه و تولید میادین نفت و گاز ما منطقی نیست، تاکید کرد: اگر بنا بر جذب سرمایهگذاری و تزریق سرمایه از سوی کشور ثالثی برای توسعه میدان باشد بهتر بود که با کشورهای ساحل جنوبی خلیجفارس معامله کنیم، ضمن اینکه به این کشورها از جمله امارات، عمان و کویت که تشنه گازند راحتتر میتوان گاز فروخت.
وی با بیان اینکه بازارهای نزدیک بازارهای بدون دردسر برای صادرات گاز هستند، یادآور شد: کسی که پای هندیها را با فکر نه چندان درست به کشور باز کرد اشتباه کرده؛ بنابراین موضوع ادعای آنها در مورد فرزاد بی را نیز باید با مذاکره و بدون اینکه مسئله حقوقی شود، حل کرد.