بسته خبری ایراس از حوزه اوراسیا (جمعه ۲۷ خرداد ۱۴۰۱) بسته خبری ایراس از حوزه اوراسیا (چهارشنبه ۲۵ خرداد ۱۴۰۱) ❗️بسته خبری ایراس از حوزه اوراسیا (چهارشنبه ۱۸ خرداد ۱۴۰۱) پیامدهای تحریمها علیه روسیه واقعیتهای توافق هستهای اوکراین نشست “فردوسی و شاهنامه در اوراسیا” ابعاد پیدا و پنهان رویکرد جدید انگلستان به آسیای مرکزی دیدار شی از اروپا و سر باز کردن زخمی کهنه ارزیابی روابط پیونگ یانگ-مسکو در دوره پس از جنگ با اوکراین تغییرات در دولت روسیه؛ ابتکار اقتصادی دفاعی ارمنستان در جهتگیری مجدد اقتصادی پیشرفت کندی دارد
در تاریخ 22 آوریل "دیوید کامرون"، وزیر امور خارجۀ بریتانیا یک سفر منطقهای به آسیای مرکزی و مغولستان را آغاز کرد. این سفر در بسیاری از منابع بهعنوان چارچوب 1+5 انگلستان و آسیای مرکزی تعبیر شد. سفر کامرون به آسیای مرکزی از این جهت حائز اهمیت است که این اولین سفر وزیر خارجۀ بریتانیا به کشورهای تاجیکستان، قرقیزستان و ترکمنستان پس از استقلال این کشورها است. همچنین در ازبکستان نیز برای بیش از دو دهه از سال 1997 چنین بازدیدی انجام نگرفته بود. از این حیث میتوان این سفر منطقهای را حائز پیامهایی مهم و یک سطح جدید در نگاه بریتانیا به آسیای مرکزی در نظر گرفت.
اعتراضاتی که از دوم ژانویه 2022 میلادی (12 دی 1400) در شهرهای مختلف قزاقستان آغاز شد، از نظر «میزان خشونت و سطح درگیریها» قابل مقایسه با «شورش آلماتی» در دسامبر 1986 است که در اعتراض به برکناری «دینمحمد کونایف»، دبیر اول حزب کمونیست قزاقستان شوروی، روی داد و موجب شد نخستین اعتراض و شورش دوره رهبری میخائیل گورباچف شکل بگیرد.
تا پیش از این تقریباً تمام تسلیحات مورد نیاز تاجیکستان و قرقیزستان توسط روسیه تأمین میشد. مسکو در ارائه تسلیحات به این کشورها منطق موازنه را به طور کامل رعایت میکرد و به نظر میرسد حتی در استفاده از این تسلیحات نیز اعمال نفوذ داشت. درعینحال حضور نیروهای نظامی روسیه در پایگاه هوایی کانت در قرقیزستان و نیز پایگاه 201 در تاجیکستان مانع از خروج تنشها از سطح مشخص و محدود میشد. بااینحال تجربه جنگ قرهباغ و ورود تسلیحات ترکیه و رژیم صهیونیستی به عرصه مبارزات میدانی موازنههای حوزه خارج نزدیک را تغییر داد. در حال حاضر نیز به نظر میرسد روندهای مشابه در اوکراین نیز در جریان است. در این چارچوب اتخاذ رویکرد مشابه از سوی ترکیه و حتی رژیم صهیونیستی در فرایند تنشهای بین قرقیزستان و تاجیکستان میتواند به طور محسوسی بر موازنه منطقهای تأثیرگذار باشد.
تظاهرات مسالمت آمیز و حتی به دور از رسانه مردم قزاقستان در دوم ژانویه، با تغییر هویتی نسبتا شدید، در ۵ ژانویه تبدیل به یکی از بزرگترین و خشن ترین رویدادهای آسیای مرکزی شد، به گونهای که شهرهای اصلی این کشور صحنه رویارویی مسلحانه شده و بنابر آمارهای غیر رسمی، بیش از صدها نفر کشته شده و بنابر آمار رسمی دولت قزاقستان نزدیک به ۴۰۰۰ نفر دستگیر شده اند.
ناآراميهاي روزهاي اخير در قزاقستان نمونه مشابه ديگري از ناآراميها در برخي كشورهاي خاورميانه عربي و برخي جمهوريهاي سابق شوروي است كه ساختار قدرت كم و بيش مشابهي در آنها برقرار است.
اعتراضات خشونتبار روزهای اخیر در قزاقستان رسانههای جهان را غافلگیر کرده است و طبق معمول با جبههگیریهای متفاوت و گاهی متضاد از سوی کشورهای منطقه و قدرت های بین المللی هم مواجه شده است. اما پیش از بررسی دلایل بروز یکباره این اعتراضات، در این گزارش به بررسی روند و تسلسل حوادث میپردازیم.
با حضور مهدی سنایی، سفیر سابق ایران در فدراسیون روسیه و رئیس موسسه ایراس
قزاقستان به عنوان بزرگترین کشور آسیای مرکزی و نهمین کشور پهناور جهان پس از استقلال از اتحاد جماهیر شوروی با تهدیدهای عمدهای روبرو بوده است. بیش از ۸۰ درصد عناصر خاکی جهان به میزان اقتصادی در این کشور وجود دارند و این کشور دارای ذخایر معدنی بسیار غنی می باشد. در طی سالهای اخیر این کشور با تهدید ارضی از سوی چین و روسیه روبرو بوده است،امری که مقامات دفاعی و کشوری قزاقستان را در تنگنای استراتژیک قرار داده است.
کارشناس حوزه بینالملل انرژی گفت: از دهه 1980 میلادی قزاقستان بعنوان یک کشورصادرکننده نفت و گاز و اورانیوم خام و غنیسازی شده قابل اعتماد به روسیه، چین و اروپا شناخته شد. درنتیجه بدلیل ذخائر غنی نفت، گاز، ذغال سنگ و اورانیوم بعنوان تامینکننده امنیت انرژی مورد نیاز کشورهای مختلف در شرق و غرب شناخته شد.